استانداردهای حسابداری داراییها بر اساس نوع آنها مشخص می‌شوند. در دنیای حسابداری داراییهای مختلفی داریم که هر کدام از آنها ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند و استانداردهایشان نیز مطابق با همین خصوصیاتشان تعیین خواهد شد. در واقع می‌توان هر کدام از داراییها را به عنوان یک منبع به شمار آورد که ارزش اقتصادی خود را دارند و تحت مالکیت یک مجموعه یا حتی یک فرد هستند. در این مقاله از سپیدار سیستم قصد داریم درباره استانداردهای داراییها در حسابداری صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
استانداردهای حسابداری داراییها چیست؟
استانداردهای حسابداری داراییها مجموعه قوانین و مقرراتی هستند که هر حسابداری در بررسی داراییهای هر شرکت باید آنها را مد نظر قرار دهد. در صورتی که این استانداردها رعایت نشود، حسابداری داراییها نیز به درستی انجام نمیشود و برای همین حتماً باید از آنها آگاه بود.
استانداردهای حسابداری داراییها شامل همه اموال و منابع اقتصادی می‌شوند که تحت مالکیت یک واحد تجاری قرار می‌گیرند. در واقع منابع داراییها از طریق معاملات مختلف اقتصادی به دست می‌آیند و بر اساس فاکتور پول ارزیابی می‌شوند. به‌عنوان‌مثال پول نقد، زمین، اثاثیه یا حتی اوراق بهادار یک شرکت را می‌توان جزو داراییهای آن به شمار آورد. به طور کلی هر چیزی که ارزش اقتصادی داشته باشد، در دنیای حسابداری دارایی شناخته می‌شود و مالکانش از آن سود و منفعت به دست می‌آورند.
انواع دارایی در حسابداری چیست؟
همان‌طور که گفتیم داراییها انواع مختلفی دارند که ما در ادامه لیستی از آنها را برایتان قرار می‌دهیم:
- دارایی جاری
- دارایی ثابت
- دارایی فیزیکی
- دارایی انتزاعی (نامشهود)
- دارایی عملیاتی
- دارایی غیرعملیاتی
ویژگی‌های داراییها چیست؟
هر دارایی در دنیای حسابداری استانداردها و ویژگی‌های مخصوصی دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم:
- منابع: از این منابع می‌توان برای رسیدن به منابع اقتصادی استفاده کرد.
- مالکیت: یکی از ویژگی‌های داراییها مالکیت است که در آخر یا به وجه نقد یا معادل آن دارایی تبدیل می‌شود.
- ارزش اقتصادی: این داراییها ارزش اقتصادی دارند و برای همین امکان فروش یا معاوضه‌شان نیز وجود دارد.
داراییها به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
برای اینکه با استانداردهای حسابداری داراییها آشنا شوید، باید بدانید که داراییها به چند دسته تقسیم می‌شوند؟ در ادامه به بررسی‌شان می‌پردازیم:
1.دسته بندی بر اساس وجود فیزیکی دارایی
داراییهای که وجود فیزیکی دارند شامل انواع داراییهای مشهود و غیر مشهود می‌شوند. در ادامه به بررسی هر کدام از دارایی‌هایی بر مبنای فیزیکی می‌پردازیم:
دارایی مشهود یا Tangible Asset
به دارایی‌هایی که می‌توان آن را دید و لمس کرد، دارایی مشهود می‌گویند. این داراییها خود شامل داراییهای ثابت و جاری می‌شوند.
داراییهای ثابت:
قدرت شرکت یا یک سازمان را ضمانت می‌کنند و شامل ساختمان، زمین و … می‌شوند.
داراییهای جاری:
به دارایی‌هایی مثل لیست محصولات موجود داراییهای مشهود جاری می‌گویند که شامل سه نوع دارایی می شوند. در ادامه به توضیحشان می‌پردازیم:
- دارایی استهلاک‌پذیر: این نوع داراییها با گذشت مدت زمان خاصی عمر مفید اقتصادی‌شان را از دست خواهند داد.
- دارایی استهلاک‌پذیر: این نوع داراییها تاریخ انقضا ندارند و با گذر زمان هم دچار استهلاک نمی‌شوند.
- دارایی نقصان‌پذیر: این نوع دارایی قابل استخراج بوده و برای همین هم تمام می‌شود. در واقع داراییهای نقصان‌پذیر بعد از اینکه استخراج شدند به محصولات خاصی تبدیل می‌شوند که از جمله آنها می‌توان به جنگل‌ها و … اشاره کرد.
دارایی نامشهود یا Intangible Asset
این نوع داراییها فیزیکی نیستند و برای همین هم نمی‌توان آنها را دید. این داراییها را هرچند نمی‌توان دید اما تضمین‌کننده سود آتی شرکت هستند و از جمله آنها می‌توان به حق چاپ، سرقفلی و … اشاره کرد. داراییهای نامشهود طی یک بازه زمانی خاص یا برای همیشه در اختیار یک شرکت یا مجموعه قرار می‌گیرند و می‌توانند موفقیت یک شرکت را نیز تضمین کنند.
2.دسته بندی بر اساس قابلیت تبدیل دارایی
برای درک استانداردهای حسابداری داراییها بد نیست که با دارایی‌هایی که بر اساس همگرایی یا قابلیت تبدیل شوندگی هستند هم آشنا شوید. این داراییها شامل دو بخش ثابت و جاری می‌شوند.
در داراییهای ثابت اگر بخواهید این داراییها را بخرید یا بفروشید باید یک بازه زمانی خاص را طی کنید. این داراییها به راحتی قابل تبدیل نیستند و معمولاً به آنها داراییهای غیر جاری، بلند مدت یا داراییهای سخت هم می‌گویند. این داراییها که شامل ماشین‌آلات، علائم تجاری، حق اختراع و … می‌شوند، استهلاک‌پذیر هستند و به غیر از زمین به‌مرورزمان ارزششان را از دست می‌دهند.
3.دسته بندی بر اساس کاربرد دارایی
در عملیات تجاری داراییها شامل دو نوع عملیاتی و غیر عملی می‌شوند که در ادامه بررسی‌شان می‌کنیم:
- دارایی عملیاتی: از این داراییها می‌تواند در معاملات روزانه خود استفاده کنید. شرکت‌ها از این داراییها معمولاً برای تولید محصول یا ارائه خدمات استفاده می‌کنند و از جمله آنها می‌توان به موجودی انبار و کارخانه، تجهیزات و … اشاره کرد.
- دارایی غیر عملیاتی: از این داراییها در معاملات روزانه استفاده نشده و بیشتر صرف حل مشکلات و نیازهای آینده می‌شوند. از جمله آنها می‌توان به ملک و املاک اشاره کرد که صرفاً به دلیل ارزششان توسط یک مجموعه خریداری شده‌اند.
مهم‌ترین استانداردهای حسابداری داراییها کدام‌اند؟
در این بخش به بررسی مهم‌ترین استانداردهای حسابداری داراییها می‌پردازیم:
استاندارد شماره 8: حسابداری موجودی مواد و کالا
استاندارد حسابداری شماره 8، نحوه ارزشیابی و انعکاس موجودی مواد و کالا در صورت‌های مالی را تشریح می‌کند و موارد زیر را در برنمی‌گیرد:
الف. کار در جریان پیشرفت پیمان‌های بلندمدت (رجوع شود به استاندارد حسابداری شماره 9 با عنوان ” حسابداری پیمان‌های بلندمدت“).
ب. ابزارهای مالی پیچیده.
ج. موجودی محصولات جنگلی و معدنی در مواردی که این اقلام در صنایع مربوط به خالص ارزش فروش اندازه‌گیری می‌شود
د . تولیدات کشاورزی در زمان برداشت و داراییهای زیستی غیرمولد مربوط به فعالیت کشاورزی
استاندارد شماره 11: داراییهای ثابت مشهود
هدف استاندارد حسابداری شماره 11، تجویز نحوه حسابداری داراییهای ثابت مشهود است تا استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی بتوانند اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری واحد تجاری در این داراییها و تغییرات آن را تشخیص دهند. موضوعات اصلی در حسابداری داراییهای ثابت مشهود عبارت از شناخت دارایی، تعیین مبلغ دفتری آن و شناخت هزینه استهلاک و زیان کاهش ارزش دارایی است.
استاندارد شماره 13: حسابداری مخارج تأمین مالی
هدف استاندارد حسابداری شماره 13، تجویز نحوه عمل حسابداری مخارج تأمین مالی است. بر اساس این استاندارد، مخارج تأمین مالی عموماً بلافاصله به‌عنوان هزینه دوره شناسایی می‌شود، به‌استثنای مواردی که این مخارج به‌حساب دارایی واجد شرایط منظور می‌گردد.
استانداردهای ثبت دارایی در حسابداری چیست؟
یکی از استانداردهای حسابداری داراییها ثبت آنها به همراهی بدهی‌ها در ترازنامه است. ترازنامه شامل دو بخش مختلف می‌شود که داراییها باید حتماً در سمت راست و بدهی‌ها نیز در سمت چپ باشند. همچنین حسابداران معمولاً برای اینکه دسترسی بهترین به داراییها داشته باشند آنها را در دسته‌های مختلفی مثل سود حفظ شده، حساب‌های دریافتی و … قرار می‌دهند.
طبقه‌بندی داراییها نیز یکی دیگر از استانداردهای مهم در حسابداری داراییها است چون یک طبقه‌بندی درست باعث ایجاد نظم در شرکت شده و فرصت‌های جدیدی برای پیشرفت را پیش پای شرکت می‌گذارد.
شما باید برای اینکه درآمد هر دارایی را مشخص کنید با داراییهای عملیاتی و غیر عملیاتی شرکت‌ها نیز آشنا باشید و داراییهای ثابت و جاری را از یکدیگر تشخیص دهید. این هم یکی از مهم‌ترین استانداردهای حسابداری داراییها است که کمکتان می‌کند حسابداری درست و اصولی داراییها را انجام دهید.
حسابداری داراییها با سپیدار سیستم چگونه است؟
اگر می‌خواهید تمامی استانداردهای حسابداری داراییها را در فرایند بررسی امور مالی شرکت‌ها در نظر بگیرید، باید از یک نرم افزار کامل و مناسب هم استفاده کنید که توان حساب و کتاب داراییها و حتی بدهی‌ها را دارد. سپیدار سیستم تولید کننده نرم‌افزار حسابداری و سازمانی است که در زمینه بررسی امور مالی داراییها، برنامه‌هایی قدرتمند نوشته و شما می‌توانید از طریق آنها حساب و کتاب‌های دارایی‌هایتان را بدون کوچک‌ترین نقص و مشکل انجام دهید. پیشنهاد می‌کنیم به صفحه سیستم دارایی ثابت سپیدار مراجعه نمایید.
سوالات متداول
مهم‌ترین استانداردهای حسابداری داراییها کدام‌اند؟
استانداردهای شماره 8،11،13 مربوط به حسابداری دارایی ها هستند که در مقاله به شرح هر کدام پرداخته ایم.
استانداردهای حسابداری داراییها چیست؟
استانداردهای حسابداری داراییها مجموعه قوانین و مقرراتی هستند که هر حسابداری در بررسی داراییهای هر شرکت باید آنها را مد نظر قرار دهد. در صورتی که این استانداردها رعایت نشود، حسابداری داراییها نیز به درستی انجام نمیشود و برای همین حتماً باید از آنها آگاه بود.