ضمانت نامه بانکی مانند یک چتر حمایتی عمل میکند؛ درصورت عدم انجام تعهدها، بانک بهجای متعهد وارد عمل میشود و مبلغ موردنظر را به ذینفع پرداخت میکند.
انواع مختلف ضمانتنامههای بانکی مزایده، تعهد پرداخت، گمرکی، حسن انجام تعهد، پیشپرداخت و استرداد کسور وجهالضمان برای نیازهای متفاوتی صادر میشوند و از منافع طرفین قرارداد محافظت میکنند.
برای آشنایی با مفهوم و انواع ضمانت نامهی بانکی برای تضمین موفقیت معاملهها و پروژههای خود، ادامه مطلب را از دست ندهید.
ضمانت نامه بانکی چیست؟
ضمانت نامه بانکی، سندی مالی، صادر شده توسط بانک است که بهموجب آن، بانک بهصورت غیرقابلبرگشت متعهد به پرداخت هر مقدار از وجه مندرج در ضمانت نامه بهمحض درخواست ذینفع میشود.
درواقع اگر فرد یا شرکتی که ضمانت نامه برای او صادر شده است، نتواند تعهدهای خود را بهدرستی و در زمان مقرر انجام دهد، بانک بهجای او، مبلغ تعهدشده را به ذینفع میپردازد. این اسناد مالی فقط توسط شخص یا سازمانی که نامش در ضمانت نامه قید شده است، قابلاستفاده هستند و نمیتوان آنها را به شخص دیگری انتقال داد.
بههمیندلیل، ضمانت نامه بانکی ابزاری مطمئن برای تضمین اجرای تعهدهای قراردادی محسوب میشود. برخی سازمانها برای تعهد انجام کار، از چکهای تضمینی نیز استفاده میکنند؛ ضمانت نامه بانکی برای پرداخت درصورت انجام نشدن تعهدها استفاده میشود، درحالیکه چک تضمینی، جایگزین پول نقد است که بانک پرداخت آن را تضمین میکند.
انواع ضمانت نامه بانکی چیست؟
انواع ضمانت نامه بانکی شامل مزایده، تعهد پرداخت، گمرکی، حسن انجام تعهد، پیشپرداخت و استرداد کسور وجهالضمان میشوند. در ادامه هر یک از آنها را کامل توضیح میدهیم.
ضمانت نامه بانکی برای مزایده
ضمانت نامه مزایده سندی است که برای تضمین حضور شرکتکنندگان در مناقصهها استفاده میشود. هنگام شرکت در معاملههای بینالمللی، بهویژه در بخشهای خصوصی و عمومی، شرکتکنندگان باید با ارائه ضمانت نامه و پیشنهاد قیمت، تعهد خود را برای شرکت در مزایده (و انصراف ندادن) نشان دهند.
اگر فردی ضمانتنامه ارائه ندهد، از مناقصه حذف میشود. مبلغ این ضمانت نامهها معمولاً حدود ۵ درصد از قیمت پایه است. استفاده از چک رمزدار، برای جابهجایی مبلغهای بالا در مزایدهها کاربرد دارد؛ برای آشنایی با این چکها، مقاله «چک رمزدار چیست» توضیحی کامل به شما میدهد.
ضمانت نامه بانکی تعهد پرداخت
زمانیکه فردی وام یا تسهیلاتی از بانک گرفته باشد، برای اطمینان از بازپرداخت وام توسط این فرد، بانک ضمانت نامه تعهد پرداخت صادر میکند و آن را به وامدهنده (ذینفع) میدهد.
این ضمانتنامه ذینفع را مطمئن میسازد که درصورت پرداخت نکردن اقساط از سوی وامگیرنده، بانک مبلغ وام را به ذینفع میپردازد. دریافت ضمانت نامه بانکی با سفته یکی از رایجترین روشها برای تضمین پرداخت وام است.
در مقاله «سفته چیست» هرآنچه باید درمورد این سند مالی بدانید را به شما گفتهایم.
ضمانت نامه گمرکی
واردکنندگان هنگام ورود کالا به کشور برای تضمین پرداخت حقوق گمرکی خود، ضمانت نامه گمرکی ارائه میدهند. این ضمانت نامه تضمین میکند که واردکننده در زمان مقرر همه تعهدهای مالی خود را انجام دهد.
علاوهبر این، ضمانت نامه گمرکی در مواردی مانند حضور در نمایشگاههای بینالمللی یا وارد کردن موقت تجهیزهای خاص برای پروژهها نیز کاربرد دارد.
در این حالت، متقاضی بهجای پرداخت حقوق گمرکی، درخواست صدور این نوع ضمانت نامه را به کشور میزبان میدهد. اگر کالا در زمان تعیینشده از کشور خارج یا عوارض گمرکی آن پرداخت نشود، گمرک کشور میزبان میتواند مبلغ ضمانت نامه را مطالبه کند.
شما باید همه اطلاعات گمرکی و ورود و خروج کالاها را بهصورت کامل در نرم افزار حسابداری بازرگانی شرکت خود ثبت کنید.
ضمانت نامه حسن انجام تعهد؛ تضمین انجام پروژه توسط پیمانکار
ضمانت نامه حسن انجام تعهد در قراردادهای کاری استفاده میشود. این ضمانت نامه به کارفرما اطمینان میدهد که پیمانکار، پروژه را طبق شرایط توافقشده و در زمان مشخص به پایان خواهد رساند؛ درغیراینصورت، کارفرما میتواند مبلغ ضمانت نامه را مطالبه کند.
مبلغ این ضمانت نامه معمولاً درصدی از ارزش قرارداد (بین ۵ تا ۱۰) است. ضمانت نامه حسن انجام تعهد پوششی برای کارفرما در برابر عملکرد نادرست پیمانکار فراهم میکند. علاوهبر این، همه کارفرمایان میتوانند با خرید نرم افزار حسابداری مسائل مالی خود را بهتر مدیریت کنند.
ضمانت نامه پیشپرداخت
ضمانت نامه پیشپرداخت در قراردادهای پیمانکاری برای تضمین استفاده صحیح از پیشپرداخت توسط پیمانکار ارائه میشود. در این قراردادها، کارفرما بخشی از مبلغ قرارداد را بهعنوان پیشپرداخت به پیمانکار میپردازد تا منابع لازم برای اجرای پروژه را تهیه کند.
در مقابل، پیمانکار با ارائه ضمانت نامه به کارفرما نشان میدهد که از پیشپرداخت دریافتی برای اهداف مشخصشده در قرارداد استفاده میکند. معمولاً مبلغ این ضمانت نامه بین ۵ تا ۳۰ درصد ارزش قرارداد است و با پیشرفت کار، مبلغ آن کاهش مییابد.
کارفرمایان میتوانند برای کنترل ورود و خروجهای مالی از نرم افزار دریافت و پرداخت سپیدار سیستم استفاده کنند.
ضمانت نامه استرداد کسور وجهالضمان
ضمانت نامه استرداد کسور وجهالضمان در قراردادهای پروژهای استفاده میشود؛ در این نوع قراردادها، کارفرما بخشی از مبلغ پرداختهای میانی به پیمانکار را بهعنوان ضمانت اتمام صحیح و بهموقع پروژه، نزد خود نگه میدارد.
این مبلغ معمولاً بین ۵ تا ۱۰ درصد از هر پرداخت میانی است. پس از اتمام پروژه و تأیید حسن انجام کار توسط مهندس، کارفرما مبلغ کسرشده را به پیمانکار برمیگرداند.
وثیقه موردنیاز برای صدور ضمانت نامه بانک چیست؟
ضمانتنامهها با پشتوانه انواع مختلفی از وثیقهها صادر میشوند. این وثیقهها شامل موارد زیر هستند:
- سپرده بلندمدت: پولی که بهصورت بلندمدت در بانک گذاشته شده باشد (به ارز خارجی یا ریالی).
- سفته: سندی که تعهد به پرداخت مبلغی پول در تاریخ معین میدهد.
- چک: سندی که دستور پرداخت مبلغ مشخصی از حساب صادرکننده به گیرنده میدهد.
- اموال غیرمنقول: صدور ضمانت نامه بانکی با سند ملکی امکانپذیر است.
- اوراق مشارکت: سندهای مالی که نشاندهنده سرمایهگذاری در پروژههای خاص هستند.
- سهام: سهمهای مالکیت در شرکتها.
- ضمانت نامههای بانکهای داخلی یا خارجی: تضمینهایی که از بانکهای دیگر دریافت میشود.
- رسید انبارهای عمومی کالا: سندی که نشان میدهد کالاهایی با ارزش در انبار نگهداری میشوند.
- کشتی یا هواپیما: این وسایل نقلیه نیز میتوانند بهعنوان وثیقه استفاده شوند.
درصورت عدم توانایی متعهد به انجام تعهدهای خود، بانک میتواند با این وثیقهها خسارت خود را جبران کند.
ضمانت نامه بانکی؛ تضمینی برای موفقیت معاملههای شما!
ضمانت نامههای بانکی، ابزارهای مالی مهمی برای فراهم آوردن امنیت و اطمینان معاملههای تجاری و پروژههای مختلف هستند.
از ضمانت نامههای مزایده و تعهد پرداخت تا ضمانتنامههای گمرکی، حسن انجام تعهد، پیشپرداخت و استرداد کسور وجهالضمان، هر کدام نقشی اساسی در تضمین تعهدهای طرفین دارند.
درکنار استفاده از انواع ضمانت نامه، داشتن یک برنامه حسابداری خوب، اولین قدم برای تضمین دقت جریانهای مالی شماست؛ برای مدیریت بهتر امور حسابداری خود، نرمافزارهای سپیدار سیستم بهترین انتخاب هستند.
این نرمافزارها با قابلیتهای پیشرفته و کاربرپسند خود، به شما کمک میکنند تا امور حسابداری و مالیاتی خود را بهراحتی انجام دهید. با سپیدار سیستم، کنترل بیشتری بر مالیات، حقوق و دستمزد و مدیریت هزینهها خواهید داشت.
سوالات متداول
برای کدام یک از انواع ضمانت نامههای بانکی، نیازی به سپرده نقدی وجود ندارد؟
دریافت ضمانت نامه مزایده، نیازی به سپرده نقدی بهعنوان وثیقه در بانک ندارد.
حداقل میزان سپرده نقدی برای ضمانت نامه باید چه میزان از مبلغ آن باشد؟
برای دریافت ضمانت نامه بانکی، باید حداقل ۲۰ درصد از مبلغ ضمانت نامه را در سپرده خود داشته باشید.
تاثیر ضمانت نامه بانکی بر اعتبار فرد یا شرکت چیست؟
ازآنجاییکه ضمانت نامه بانکی نشاندهنده تعهد فرد یا شرکت به انجام اقداماتی خاص است، این اسناد مالی باعث افزایش اعتبار شرکت و افراد میشوند.