استخدام پیمانی چیست؟ انواع آن + مزایا و معایب

آیا هنگام عقد قرارداد کاری عبارت «استخدام پیمانی» را شنیده‌اید، اما شرایط و کاربرد آن را نمی‌دانید؟ بنابراین بهتر است قبل از امضا قرارداد، اطلاعات خود را نسبت‌ به شرایط این نوع شیوه استخدامی کامل کنید.

قرارداد پیمانی یک نوع قول‌وقرار کتبی موقت بین کارفرما و کارمند است که برای انجام کاری مشخص در یک مدت معین تنظیم می‌شود. امضا کردن قراردادهای کاری بدون اطلاع دقیق از مفاد و شرایط آن ممکن است عواقب جبران‌ناپذیری را برای شما داشته باشد.

در این مقاله به توضیح کامل اینکه «استخدام پیمانی چیست» خواهیم پرداخت. همچنین شرایط، قوانین، مزایا و معایب آن را بیان خواهیم کرد. اگر قصد استخدام پیمانی در یک شرکت را دارید؛ یا به‌عنوان کارفرما به‌دنبال استخدام کارمند پیمانی هستید، با ما تا پایان این مقاله همراه باشید.

تعریف استخدام پیمانی؛ قرارداد موقت برای انجام کار مشخص

استخدام پیمانی یک نوع قرارداد کاری موقت، زمان‌دار (برای مدت معین) و برای انجام کار مشخص، بین کارفرما و کارمند است. کارمند باید به اصول و پیمان‌ها در این نوع قرارداد کاری پایبند باشد؛ در غیر این صورت کارفرما می‌تواند به‌دلیل رضایت نداشتن از روند کاری کارمند، قرارداد پیمانی را تمدید نکند. مفاد قرارداد پیمانی معمولا شامل این موارد می‌شوند:

• مشخصات کارمند
• مشخصات کارفرما
• حقوق
• مدت‌زمان قرارداد
• موضوع کار و وظایف کارمند
• شروط و ساعات کاری

علاوه‌بر این موارد ذکر شده، کارفرما می‌تواند شروط و مفاد موردنظر خود را نیز داخل قرارداد وارد کند. راجع‌ به این موضوع در بخش بعدی توضیح خواهیم داد.

شرایط قرارداد پیمانی چیست؟

شرایط استخدام پیمانی به دو گروه عمومی و اختصاصی تقسیم می‌شود. شرایط عمومی بین همه قراردادها و شرکت‌ها مشترک است؛ اما کارفرما می‌تواند شرایط اختصاصی موردنظر خود را تعیین کند. شرایط عمومی قرارداد پیمانی طبق ماده ۷ ‌آیین‌نامه استخدام پیمانی موضوع تبصره ماده ۶ قانون استخدام کشوری، به شرح زیر است:

• تابعیت جمهوری اسلامی ایران
• متدین به یکی از ادیان رسمی کشور
• داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت برای آقایان
• نداشتن سوءپیشینه جزایی
• نداشتن اعتیاد
• اثبات توانایی انجام کار
• حداقل ۱۸ سال سن

کارفرما معمولا شرایط و خواسته‌های اختصاصی خود را در قرارداد پیمانی ذکر می‌کند. به‌عنوان مثال اگر کارفرما برای پذیرش نیرو کار، سابقه کاری، مدرک تحصیلی مرتبط یا شرایط فسخ قرارداد خاصی را مدنظر داشته باشد، آن‌ها را در مفاد استخدام پیمانی قید می‌کند.

همچنین اشاره به حقوق و پاداش مشخص در قرارداد نیز اهمیت بسیاری دارد. اگر به‌عنوان کارفرما برای مدیریت و کنترل امور مالی قراردادهای کاری مجموعه خود نیاز به خرید سیستم حسابداری دارید، نرم‌افزارهای منطبق بر استانداردهای حسابداری، اصول و قوانین مالی کشور را انتخاب کنید؛ زیرا اینگونه خیالتان راحت است که دچار اشتباهات و جریمه‌های مالی نخواهید شد.

قوانین استخدام پیمانی چیست؟

طبق قانون استخدام کشوری، قوانین اداری و استخدامی کارمندان پیمانی، مانند کارمندان رسمی است. ازاین‌رو قرارداد پیمانی باید براساس قوانین اداره سازمان امور اداری و استخدامی کشور منعقد شود. برخی از قوانین مربوط به استخدام سازمانی به شرح زیر است:

• کارمند در قرارداد پیمانی مشمول پرداخت حق بیمه می‌شود.
• اگر کارمند در محل کار دچار حادثه‌ای منجر به فوت یا ازکارافتادگی شود، مستمری تامین اجتماعی به او و خانواده‌اش تعلق می‌گیرد.
• کارمند استخدام شده در قرارداد پیمانی نمی‌تواند در دو شرکت به‌شکل هم‌زمان دو قرارداد موقت ببند.
• اگر کارمند یا کارفرما قصد فسخ قرارداد استخدام پیمانی را داشته باشند، باید از یک ماه قبل از موعد فسخ، این موضوع را اعلام کنند.
• مشخصات و وظایف کارفرما و کارمند باید به‌طورکامل در قرارداد استخدام پیمانی شرح داده شود و هر دو طرف ملزم به رعایت موارد مندرج در قرارداد هستند.
• اگر کارمند بیش از دو بار اخطار کتبی و بیش از یک بار توبیخ کتبی در پرونده دریافت کند، زمینه تمدید نکردن قرارداد موقت پیمانی فراهم خواهد شد.
• در صورت مرتکب شدن کارمند به فساد مالی یا اخلاقی و نقض مفاد درج شده در قرارداد، به حسن سابقه خود آسیب زده است.

لازم به ذکر است، در صورت غیبت غیرموجه و بدون توضیح کارمند برای ۷ روز، کارفرما امکان فسخ یک‌طرفه قرارداد موقت پیمانی را دارد. کارفرمایان برای ثبت و فسخ قراردادهای پیمانی یا پروژه‌ای می‌توانند از نرم افزار حسابداری پروژه استفاده کنند.

با استفاده از سیستم حسابداری پروژه فرایند ثبت قراردادها، بستن حساب‌ها، پیگیری پرداختی‌ها و مدیریت آن‌ها، بدون چالش‌های مالی و قانونی انجام خواهد شد.

مزایا استخدام پیمانی برای متقاضی کار

یکی از مزایای اصلی استخدام پیمانی، بهره‌مندی از حمایت سازمان بیمه تامین اجتماعی است. در قرارداد استخدامی پیمانی، کارفرما ملزم به در نظر گرفتن حق بیمه برای کارمند خود است.

کارمند مستخدم پیمانی اگر در حین انجام وظیفه ازکارافتاده یا فوت شود، طبق مقررات قانون تامین اجتماعی، فرد یا بازماندگان او از مستمری ازکارافتادگی یا بازنشستگی یا مستمری بازماندگان استفاده خواهند کرد.

همچنین کارمندان پیمانی از شانس بیشتری برای استخدام رسمی سازمان برخوردار هستند. به این معنی که بین داوطلبان واجد شرایط برای استخدام در سازمان، کارمندان پیمانی این مجموعه، اولویت بالاتری نسبت‌به سایر افراد خواهند داشت.

صاحبان مشاغل خدماتی باید این نکته را در نظر داشته باشند که با استفاده از نرم افزار حسابداری خدماتی، به‌راحتی می‌توانند امور مالی مجموعه خود را به‌درستی مدیریت کنند.

معایب قرارداد پیمانی چیست؟

بزرگ‌ترین مشکل قراردادهای پیمانی برای کارمندان، نداشتن امنیت شغلی است. هر قرارداد استخدامی پیمانی اغلب برای ۱ یا ۳ سال منعقد می‌شود. پس از این مدت هیچ تضمینی وجود ندارد که کارفرما تمایلی به تمدید قرارداد موقت داشته باشد.

یکی دیگر از معایب قرارداد پیمانی، تعداد مرخصی روزانه محدود برای کارمند است؛ هر مستخدم پیمانی می‌تواند در یک سال، مجموعا یک ماه مرخصی داشته باشد. معمولا این تعداد مرخصی در قرارداد برابر با ۲/۵ روز در ماه ثبت می‌شود.

اگر شرایط ویژه و اضطراری مانند بیماری برای کارمند پیمانی اتفاق بیفتد، می‌تواند نهایت از ۱۵ روز مرخصی استحقاقی استفاده کند.

مورد دیگر این است که در برخی شرکت‌ها و سازمان‌ها، به کارمندان پیمانی حقوق کمتری نسبت‌ به کارمندان رسمی پرداخت می‌شود. همچنین امکان افزایش حقوق یا پاداش تا پایان مدت قرارداد پیمانی، برای کارمند وجود ندارد و آن‌ها نمی‌توانند از مزایا و بیمه بازنشستگی استفاده کنند.

اگر مدیریت یک مجموعه پیمانکاری را برعهده دارید، باید آموزش حسابداری پیمانکاری در دستور کار تیم حسابداری خود قرار دهید؛ زیرا این نوع حسابداری به‌صورت مستقل عملیات مربوط به پروژه‌ها و قراردادها را بررسی و کنترل می‌کند و یک ماژول اساسی در مدیریت مالی قراردادهای پیمانی است. با این کار از بروز مشکلات مالی و حسابداری در انواع قرارداد کاری جلوگیری خواهید کرد.

پیش از بستن قرارداد پیمانی از قوانین، مزایا و معایب آن اطلاع پیدا کنید

قرارداد استخدام پیمانی فرصتی برای افراد جویای کار توانمند است که قصد بهره‌مندی از مزایای قانون کار با بیمه تامین اجتماعی را دارند. کارمندهای پیمانی طبق یک قرارداد کاری موقت، زمان‌دار و با موضوع کار مشخص، در شرکت‌ها یا سازمان‌ها استخدام می‌شوند.

کارفرما و کارمند ملزم به رعایت مفاد قراردادنامه در طول مدت استخدام کارمند هستند. همچنین در صورت تمایل کارفرما امکان تمدید قرارداد کارمند پیمانی وجود خواهد داشت. بااین‌حال هیچ تضمینی برای تمدید این قرارداد وجود ندارد. 

این موضوع مهم است که پیش از انعقاد قرارداد به‌طور‌کامل از مفاد آن اطلاع پیدا کنید. در این مقاله سعی کردیم اطلاعات کلی موردنیاز برای فهم موضوع قرارداد استخدام پیمانی را بیان کنیم. اگر سوالی در رابطه با شرایط قرارداد پیمانی دارید، در قسمت نظرات با ما و خوانندگان به اشتراک بگذارید.

همچنین با مطالعه سایر مقاله‌های مفید مانند «پیمانکار کیست» در بخش وبلاگ سپیدار سیستم، می‌توانید اطلاعات خود را راجع‌به قوانین مربوط به قرارداد‌های کاری افزایش دهید.

سوالات متداول