به درصدی از درآمد یک شرکت سهامی، نسبت پرداخت سود سهام گفته می‌شود و به عنوان سود سهام، به سهام داران داده می‌شود. محاسبه این نسبت، از تقسیم میزان سود هر سهم در طول سال مالی، بر سود خالص به دست آمده توسط شرکت به دست می‌آید.
میزان این نسبت در شرکت‌های مختلف متفاوت است، جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با نسبت پرداخت سود سهام و موارد مربوط به آن پیشنهاد می‌کنیم این مقاله از سپیدار سیستم را از دست ندهید.
تعریف نسبت پرداخت سود سهام چیست؟
به نسبت کل مبلغ سود سهام پرداخت شده به سهامداران بر کل درآمد خالص یک شرکت، نسبت پرداخت سود سهام یا (Dividend payout ratio) گفته می‌شود. این مبلغ در واقع نشان دهنده میزان پرداخت سود سهام یک شرکت از محل درآمدهای آن شرکت خواهد بود. میزان مبلغ پرداخت نشده به سهامداران، توسط شرکت جهت پرداخت بدهی یا سرمایه گذاری در عملیات اصلی شرکت به عنوان سود انباشته، ذخیره خواهد شد.
چگونگی تفسیر نسبت پرداخت سود سهام
در اکثر ملاحظاتی که در تفسیر نسبت پرداخت سود سهام صورت گرفته است، اهمیت این نسبت در مقایسه با میزان رشد شرکت بالاتر است. بر این اساس در یک شرکت تازه تأسیس شده با هدف رشد و توسعه و تولید محصولات جدید جهت نفوذ در بازارهای جدید، نمی‌توان انتظار میزان نسبت پرداخت سود سهام بالا را داشت. بلکه در این شرکت‌ها نسبت گفته شده، نزدیک به صفر یا حتی صفر خواهد بود.
از طرفی هنگامی که یک شرکت قدیمی، سود کمی را در بین سهامداران خود تقسیم می‌کند و با این عمل شکیبایی سرمایه گذاران را مورد آزمایش قرار می‌دهد، قادر خواهد بود فعالان را جهت مداخله در امور شرکت وسوسه کند.
با توجه به مطالب فوق، می‌توان گفت بالا بودن نسبت پرداخت سود سهام نشان می‌دهد که یک شرکت مراحل اولیه رشد خود را گذرانده است و به احتمال زیاد قیمت سهام آن افزایش پیدا خواهد کرد. نسبت پیوسته رو به رشد سهام یک شرکت، نشان دهنده یک کسب و کار سالم است. در مقابل، نسبتی که به طور مداوم بالا و پایین می‌شود، نمایانگر عملکرد نادرست و متزلزل مدیریت خواهد بود.
فرمول محاسبه درصد سود تقسیمی هر سهم
همان طور که گفته شد عموماً شرکت‌ها، همه سود مالی به دست آمده در یک سال را بین سهامداران توزیع نمی‌کنند. بلکه بخشی از آن جهت اجرای برنامه‌های توسعه ای شرکت نگه داشته می‌شود. میزان سود پرداخت شده به سهامداران به ازای هر سهم، سود تقسیمی یا در اصطلاح (DPS) آن سهم گفته می‌شود. فرمول محاسبه درصد سود تقسیمی، از تقسیم سود نقدی هر سهم (DPS) بر سود هر سهم (EPS) به دست می‌آید.
نحوه پرداخت سود تقسیمی به سهامداران
در اکثر موارد، از خرداد ماه تا پایان مرداد ماه، مجامع بسیاری از شرکت‌های بورسی برگزار می‌شوند. بر اساس قانون تجارت، کلیه شرکت‌ها موظف هستند حداکثر تا ۸ ماه پس از تصویب سود نقدی در مجمع، اقدام به پرداخت سود سهامداران کنند.
حسابداری را به سپیدار بسپارید
کدینگ حسابداری استاندارد
ثبت ساده دفاتر قانونی
خودکارسازی عملیات پایان سال
گزارش‌های تحلیلی و قانونی
افزایش نظم مالی
نحوه پرداخت سود باید در مجمع یا جلسه هیئت مدیره مشخص شود که به صورت نقدی یا غیرنقدی انجام می‌شود. گاهی اوقات سود سهام از طریق تحویل کالاهای تولید شده توسط شرکت به سهامداران پرداخت می‌شود. در مواردی بخشی از سود سهام به صورت نقدی توزیع می‌شود و بخشی دیگر از سود سهام تأمین وجوه سهام، از طریق افزایش سرمایه شرکت خواهد بود.
مهلت پرداخت سود را در اساسنامه شرکت‌ها می‌توان کوتاه تر تعیین کرد. گاهی اوقات برخی از شرکت‌ها پس از پایان یافتن مهلت ۸ ماهه، از پرداخت سود سهام نسبت به سهامداران خودداری می‌کنند. در این صورت بر اساس مفاد قانون، سهامداران می‌توانند از طریق ارسال اظهارنامه قانونی، مطالبه رسمی خود را اعلام کنند.
البته لازم به ذکر است عدم پرداخت سود سهام به وسیله مدیران، اجباری نیست و وجه کیفری ندارد. در نتیجه سهامداران تنها می‌توانند جهت وصول مطالبات ناشی از سود سهام، اموال شرکت را توقیف کنند.
نحوه بررسی سود نقدی سهام
در هر شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، جهت اطلاع از میزان مبلغ و نحوه دریافت سود نقدی در نسبت پرداخت سود سهام، می‌توان به سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران مراجعه کرد یا از طریق برقراری ارتباط با امور سهام شرکت مورد نظر اقدام کرد. قابل توجه سهامداران تازه کار که با مراحل دریافت سود آشنایی ندارند، لازم به ذکر است که فرایند نسبت پرداخت سود سهام و زمان اجرای آن در مجمع عمومی عادی صاحبان سهام اعلام می‌شود.
در صورت اعلام نشدن تاریخ واریز سود سهام در مجمع، مدیران شرکت موظف هستند به محض روشن شدن تاریخ، اطلاعیه مربوط به آن را از طریق سامانه کدال منتشر کنند. جهت بررسی سود نقدی سهام، قبل از هر اقدامی لازم است سهامداران احراز هویت سجام را انجام بدهند. در این صورت می‌توان به درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه مراجعه کرده و با دادن اطلاعات مورد نیاز به صورت مراحل زیر، میزان سود نقدی سهام را بررسی کرد.
- در مرحله اول بعد از ورود به درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه، کد ملی و رمز عبور خود را وارد کنید.
- در قدم بعدی رمز یکبار مصرف ارسال شده از طرف شرکت سپرده گذاری مرکزی به شماره همراه ثبت شده در سامانه سجام را وارد کنید.
- در نهایت پس از ورود به صفحه پروفایل خود، در قسمت گزارش سودهای تعلق گرفته از سال ۹۶ به بعد، میزان سودهای نقدی خود را مشاهده کنید.
سود تقسیمی از چه روش‌هایی به سهامداران پرداخت می‌شود؟
عموماً پرداخت سود تقسیمی به سهامداران به دو صورت زیر انجام می‌شود. تصمیم گیری در مورد این که پرداخت سود به چه صورتی انجام شود، در مجمع صورت می‌گیرد. گاهی اوقات مجمع یک شرکت تنها ممکن است از روش پرداخت سود به صورت مراجعه حضوری سهامداران استفاده کند.
در مقابل مجمع شرکتی دیگر برای سهامدارانی که احراز هویت سجام انجام داده اند از طریق واریز سود و برای سهامدارانی که انجام نداده اند از طریق مراجعه حضوری سهامداران پرداخت کند.
- پرداخت سود از طریق مراجعه سهامداران در زمان مقرر شده به بانک مورد نظر جهت ارائه مدارک هویتی و دریافت سود نقدی انجام می‌شود.
- برای سهامدارانی که احراز هویت سجام را انجام داده اند، واریز سود نقدی به همان شماره حسابی خواهد بود که به سامانه سجام معرفی کرده اند.
جمع بندی
در این مقاله به معرفی نسبت پرداخت سود سهام پرداختیم. با توجه به تعریف آن، این نسبت نشان خواهد داد که یک شرکت چه میزان پول به سهامداران خود برمی‌گرداند و در مقابل چه میزان پول جهت سرمایه گذاری مجدد در مسیر رشد شرکت، پرداخت بدهی یا افزودن به ذخایر نقدی نگه داشته است. بخش دوم به عنوان سود انباشته معرفی خواهد شد.