بلاگرها زیر ذره‌بین مالیات: چه عواملی بر میزان مالیات آن‌ها تأثیر می‌گذارد؟

ماده‌های 1 و 93 قانون مالیات‌های مستقیم می‌گوید که هر شخص حقیقی که از طریق اشتغال کسب درآمد می‌کند، ملزم به پرداخت مالیات است. در طول این سال‌ها مشاغلی مثلی بلاگر بودن و یا اینفلوئنسری به دسته مشاغل حقیقی اضافه شده است که در بعضی موارد هم درآمدهای بسیار کلانی دارند. از این رو سازمان مالیاتی این افراد را نیز ملزم به پرداخت مالیات نموده است. در گام نخست باید گفت که بلاگرهایی که بیش از 500هزار دنبال کننده دارند، تحت نظر سازمان امور مالیاتی هستند.

ما در این مقاله برای شما توضیح می‌دهیم که کدام‌یک از بلاگر یا اینفلوئنسرها مشمول مالیات می‌شوند. همچنین در مورد میزان مالیات  و معافیت‌های مالیاتی نیز نکاتی را ارائه خواهیم کرد. اگر شما هم بلاگری هستید که در مورد میزان مالیات و نحوه پرداخت آن سؤال یا ابهامی دارید با ما همراه باشید.

 تعریف اینفلوئنسرها و بلاگرها چیست؟

اینفلوئنسر (Influencer) به افراد تأثیرگذاری گفته می‌شود که مخاطبان بسیاری دارند و روی نظرات و رفتار آنها تأثیر بسزایی دارند. این افراد با تولید محتوا به تعداد دنبال‌کنندگان خود اضافه می‌کنند و پس از آن با تبلیغات، اقدام به کسب درآمد می‌کنند. البته کسب درآمد اینفلوئنسرها به موارد مختلفی ازجمله تعداد دنبال‌کنندگان، نرخ تعامل صفحه و میزان موفقیت محتواهای تبلیغاتی قبلی و سایر موارد بستگی دارد. معمولاً بلاگرها با سایر افراد مشهور در اینستاگرام همکاری می‌کنند و نرخ تعامل خود را بالاتر می‌برند.

از درآمد اینفلوئنسرها و بلاگرها چه اطلاعاتی در دسترس است؟

طبق اعلام سازمان امور مالیاتی کشور ۵۵۱ کاربر و فعال مجازی دارای بیش از نیم‌میلیون دنبال‌کننده دارند. از این تعداد ۱۲۳ اینفلوئنسر که درآمد ۲.۳ هزار میلیاردتومانی در سال ۱۴۰۰ داشتند و تنها ۱۷ میلیارد تومان سهم مالیات تشخیص داده شد که ۲۳ نفر از آنها پذیرفته‌اند که این مالیات را بر اساس توافق ماده ۲۳۸ مالیات پرداخت کنند. بقیه این افراد قبول نکردند و فعلاً تحت‌نظر سازمان مالیاتی هستند.

همچنین براین‌اساس آمارهای سال گذشته نیز، ۶۲۸ بلاگر و اینفلوئنسر مورد شناسایی قرار گرفتند که برای حدود ۳۰۰ نفر از این افراد اظهارنامه برآوردی تولید شده است. شناسایی اینفلوئنسرهایی که دارای اطلاعات هویتی مشخص نبودند و با اسامی مستعار فعالیت می‌کردند از طریق شرکت‌های واسطه‌ای تبلیغاتی مورد پیگیری و رصد قرار گرفت؛ همچنین شناسایی تراکنش‌های مشکوک به تجاری یکی از بسترهای شناسایی اینفلوئنسرها را فراهم کرده است.

چه اقدامات قانونی برای مکلف کردن بلاگرها و اینفلوئنسرها انجام شده است؟

در ابتدا در سال 1397 سازمان امور مالیاتی طی یک اعلامیه، به صورت کلی صاحبان کسب‌وکارهای مجازی را خطاب قرار داده و وظایف قانونی آنها را به طور خلاصه بیان می‌کند. در این اطلاعیه تمام مراحل برای کسب‌وکارهای مجازی نیز برشمرده شده است که در زیر به خلاصه‌ای از آن اشاره خواهد شد.

1. کلیه صاحبان مشاغل موظف هستند با گذشت 4 ماه بعد از شروع فعالیت (تبصره 3 ماده 177 ق.م.م) مراتب را جهت تشکیل پرونده مالیاتی به اطلاع سازمان امور مالیاتی برسانند.
2. در مرحله بعدی مؤدیان باید از طریق ثبت‌نام الکترونیکی در سایت سازمان به نشانی  tax.gov.ir شماره اقتصادی دریافت کنند.

3. طبق ماده 169 قانون مالیات‌های مستقیم صاحبان مشاغل مکلف هستند تا برای انجام معاملات خود، صورتحساب نوع اول یا نوع دوم صادر کنند و اطلاعات هویتی خود و طرف مقابل را بسته به نوع صورتحساب در آن درج نمایند.
4. اشخاص حقیقی مکلف هستند تا پایان خرداد هرسال نسبت به تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیاتی خود اقدام نمایند.
5. صاحبان کسب‌وکارهای مجازی مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده  نیز هستند و باید اظهارنامه ارزش افزوده فصلی خود را در پایان هر فصل تکمیل و ارسال نمایند.

اما در سال 1400 نیز بند قانونی جدیدی وضع شد و در واقع موضوعات مالیاتی این افراد شفاف و مشخص شد. اما این قانون چه بود؟

بند (ذ) تبصره 6 قانون بودجه 1400؛ مورد هدف قرار دادن اینفلوئنسرهای پرمخاطب

در این بند با یک دسته‌بندی، کاربرانی که بیش از پانصد هزار دنبال‌کننده در رسانه‌های کاربرمحور دارند و از طریق این کانال‌ها اقدام به نشر تبلیغات می‌نمایند؛ بابت درآمدهای تبلیغاتی خود ملزم به پرداخت مالیات شده‌اند. همچنین سازمان امور مالیاتی موظف شده است که دستورالعمل اجرایی این بند را تهیه کرده و به تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی برساند. دستورالعمل اجرایی سازمان امور مالیاتی در تاریخ 26/04/1400 با شماره 63538 صادر گردید و در 6 ماده به توضیحِ سازوکار اجرایی و نحوه مالیات ستانی از بلاگرها و اینفلوئنسرها پرداخته است.

نحوه محاسبه مالیات‌بردرآمد بلاگرها یا اینفلوئنسرها

در صورتی که بلاگرها و اینفلوئنسرها بیش از پانصد هزار دنبال‌کننده داشته باشند، بابت درآمد فعالیت تبلیغاتی خود مشمول قوانین مالیات‌های مستقیم هستند. اگر در قالب شخص حقیقی فعالیت کنند مشمول فصل چهارمِ باب سوم یا همان مالیات مشاغل می‌گردند. این دسته از افراد امکان استفاده از تبصره ماده 100 یا همان محاسبه مقطوع مالیات از سمت سازمان و پذیرش آن را دارند؛ در غیر این صورت می‌توانند اظهارنامه شغلی خود را ارسال کرده و طبق نرخ ماده 131 مالیات خود را پرداخت نمایند. نرخ مالیات مشاغل طبق ماده 131 به صورت پلکانی محاسبه می‌شود.

• از 1 تا 2,000,000,000  ریال درآمد با نرخ 15%
• از 2,000,000,000 تا4,000,000,000 ریال با نرخ 20%
• از 4,000,000,000 ریال بالاتر با نرخ 25% مشمول مالیات‌بردرآمد هستند.

اینفلوئنسرها چگونه باید مالیات پرداخت کنند؟

این افراد باید در ابتدا به ثبت‌نام در سامانه مالیاتی بپردازند. اظهارنامه مالیاتی خود را تکمیل کرده و صورت مالی را با اطلاعات صحیح کامل نمایند. همچنین در گام بعدی در سامانه مودیان باید ثبت‌نام نمایند و مدارک و اسناد خود را ارائه نمایند. همچنین سازمان امور مالیاتی نیز تراکنش‌های بانکی این افراد را رصد می‌کند تا بتواند به شکل عادلانه مالیات را از این افراد دریافت نماید.

معافیت مالیاتی بلاگرها و اینفلوئنسرها

در قانون برای بلاگر و اینفلوئنسرها نیز معافیت‌هایی در نظر گرفته شده که برخی از آنها را با هم مرور می‌کنیم:

بند (د) تبصره 6 قانون بودجه سال 1402

جهت تشویق کسب‌وکارهای اینترنتی به استفاده از سکوهای (پلتفرم) داخلی مانند (بله، ایتا، سروش، روبیکا، دیوار، شیپور و …) درآمد اشخاص حقیقی در سکوهای داخلی مورد تأیید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که تا پایان سال 1402 پرونده مالیاتی ندارند مشمول مالیات با نرخ صفر هستند. عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی تا پایان سال 1400 موجب محرومیت از این معافیت نمی‌گردد.

ماده 137 قانون مالیات‌های مستقیم

 هزینه‌هایی که مؤدی بابت معالجه خود، همسر، فرزندان، پدر و مادر، یا برادر و خواهر تحت تکفل خود می‌پردازد چه در داخل ایران و چه خارج از ایران به‌شرط داشتن اسناد، مدارک، تأیید پزشکان و مراکز درمانی و همچنین پرداخت هزینۀ بیمه‌های عمر و زندگی از درآمد مشمول مالیات مؤدی قابل کسر است.

ماده 144 قانون مالیات‌های مستقیم

 جوایز علمی و بورس‌های تحصیلی و همچنین درآمد بابت حق اختراع یا حق اکتشاف و همچنین درآمد ناشی از فعالیت‌های تحقیقاتی و پژوهشی در صورتی که اشخاص دارای پروانه تحقیق از وزارتخانه ذی‌صلاح باشند تا ده سال از پرداخت مالیات معاف هستند.

بند (ل) ماده 139

 مؤدیانی که در حوزۀ فعالیت‌های انتشاراتی، مطبوعاتی، قرآنی، فرهنگی و هنری دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول به کار هستند از پرداخت مالیات معاف هستند.