مالیات ارزش افزوده به دلیل مزایایی که دارد از جمله درآمدزایی زیاد و مهم‌ترین آن کاهش وابستگی هرچه بیشتر درآمد دولت به نفت، یکی از بهترین نظام‌های مالیاتی غیر مستقیم شناخته شده است. این قانون مالیاتی در بسیاری از کشورهای توسعه یافته اجرا شده است و در ایران نیز از مهر 1387 به اجرا در آمده است. در ادامه این مطلب از سری مقالات آموزش مالیات، به بررسی مراحل فراخوانهای مالیات بر ارزش افزوده که طی 10 مرحله از سال 1387 تا 1402 به اجرا درآمده است، می‌پردازیم.
ده فراخوان ارزش افزوده
بر اساس ماده 18، مودیان مکلفند به ترتیبی که سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام می‌نماید نسبت به ارائه اطلاعات درخواستی سازمان مذکور و تکمیل فرم‌های مربوطه اقدام و ثبت نام نمایند.
فراخوان مرحله اول ارزش افزوده (1387/7/1)
- کلیه وارد کنندگان؛
- کلیه صادر کنندگان؛
- کلیه فعالان اقتصادی که مجموع فروش کالاها و ارائه خدمات آن‌ها در سال 1386 سه میلیارد ریال یا بیشتر بوده است؛
- کلیه فعالان اقتصادی که مجموع فروش کالاها و ارائه خدمات آن‌ها در پنج ماهه آغازین سال 1387، یک میلیارد و دویست پنجاه میلیون ریال یا بیشتر بوده است.
فراخوان مرحله دوم ارزش افزوده (1388/7/1)
- کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی که برای آن‌ها جواز تأسیس و پروانه‌ی بهره‌برداری از وزارتخانه‌ی ذیربط صادر شده یا می‌شود؛
- بهره‌برداران معادن؛
- ارائه دهندگان خدمات حسابرسی، حسابداری و دفترداری و همچنین خدمات مالی؛
- حسابداران رسمی شاغل و موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران؛
- ارائه دهندگان خدمات مدیریتی و مشاوره‌ای؛
- ارائه دهندگان انواع خدمات انفورماتیک، رایانه‌ای اعم از سخت افزاری، نرم افزاری و طراحی سیستم؛
- متل‌ها و هتل‌های سه ستاره و بالاتر؛
- بنکداران، عمده فروش‌ها، فروشگاه‌های بزرگ، واسطه‌های مالی، نمایندگان توزیع کالاهای داخلی و وارداتی و صاحبان انبارها؛
- نمایندگان موسسه‌های تجاری و صنعتی، اعم از داخلی و خارجی؛
- مؤسسات حمل و نقل موتوری و باربری دارای مجوز از مراجع ذیربط، زمینی، دریایی و هوایی باربری (به استثناء واحدهایی که صرفاً به امر حمل و نقل مسافر اشتغال دارند)؛
- مؤسسات مهندسی و مهندسی مشاور؛
- مؤسسات تبلیغاتی و بازاریابی.
فراخوان مرحله سوم ارزش افزوده (1389/1/1)
کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که بر اساس شرایط مراحل اول و دوم ثبت نام، مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیده‌اند، در صورتی که در سال 1387 یا 1388 مجموع فروش کالاها ارائه خدمات(غیر معاف یا معاف و غیر معاف) آن‌ها سه میلیارد ریال و بالاتر است.
فراخوان مرحله چهارم ارزش افزوده (1389/7/1)
کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که براساس شرایط مراحل اول ، دوم و سوم ثبت نام، مشمول اجرای نظـام مالیـات بـر ارزش افزوده نگردیده اند، در صورتی که شاغل به فعالیتهای ذیل (از جمله فعالیتهای موضوع بند «ب» ماده96قانون مالیاتهای مستقیم) باشند، با هر میزان فروش یا درآمد، مشمول مرحله چهارم ثبت نام ، آمـوزش و اجرای قانون خواهند بود.
محاسبه‌های مالیات را به سپیدار بسپارید
محاسبه مالیات بر ارزش افزوده
ارسال صورت‌حساب به سامانه مؤدیان
فایل خرید و فروش فصلی
دیسکت بیمه و مالیات
تحریر دفاتر قانونی
- صاحبان کارگاه‌های صنعتی (اعم از صنفی وغیر صنفی که دارای حداقل برق سه فاز 50 آمپر باشد)؛
- فروشندگان طلا و جواهر؛
- فروشندگان آهن آلات؛
- صاحبان تالارهای پذیرائی و رستوران‌ها؛
- صاحبان متل وهتل‌های یک و دوستاره و هتل آپارتمان؛
- صاحبان نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های خودرو و بنگاه معاملات املاک؛
- صاحبان تعمیرگاه‌های مجاز خودرو؛
- چاپخانه داران ؛
- صاحبان دفاتراسناد رسمی؛
- صاحبان مراکز ارتباطات رایانه‌ای، دفاتر خدمات ارتباطی (دفتـر خـدمات مشـترکین تلفـن همـراه وآژانـس‌هـای پستی) و دفاتر خدمات دولت الکترونیک، پلیس+10 و دفاتر خدمات الکترونیک شهر؛
- صاحبان دفاترخدمات مسافرتی و جهانگردی؛
- صاحبان سینماها، تماشاخانه‌هاو مکان‌های تفریحی و ورزشی.
فراخوان مرحله پنجم ارزش افزوده (1390/7/1)
کلیه اشخاص حقوقی که بر اساس شرایط مراحل اول، دوم، سوم و چهارم ثبت نام، مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیده اند، در صورتی که در هر یک از سال‌های 1387، 1388، یا 1389 مجموع کالاها و ارائه خدمات(غیر معاف یا معاف غیر معاف) آن‌ها یک میلیارد ریال و بیشتر باشد.
فراخوان مرحله ششم ارزش افزوده (1394/1/1)
اشخاص حقوقی و همچنین حقیقی(صرف نظر از مبلغ فروش سالانه) موضوع ماده 98 قانون مالیاتهای مستقیم که به فعالیتهای زیر اشتغال دارند:
چلوکبابی‌ها، سالن‌های غذاخوری، سفره خانه‌های سنتی و اغذیه فروشی‌های زنجیره‌ای با مالکیت واحد و با نام و نشان و عنوان تجاری واحد فارغ از مساحت محل کسب و کار و نوع مجوز
فراخوان مرحله هفتم ارزش افزوده (1395/7/1)
کلیه اشخاص حقوقی فعال با هر حجم از فروش و یا درآمد از محل عرضه کالا و ارائه خدمات مشمول که موجب فراخوانهای قبلی(فراخوان مرحله اول تا ششم) تا کنون برای اجرای قانون فراخوان نشده اند، به استثنای اشخاص حقوقی با فعالیتهای صرفاً معاف موضوع ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده
فراخوان مرحله هشتم ارزش افزوده (1399/01/01)
در اطلاعیه سازمان امور مالیاتی خطاب به جایگاه‌داران سوخت آمده است: با عنایت به مفاد جزء (پ) بند (۳) آیین‌نامه اجایی بند (الف) تبصره (۱۴) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور و اختیارات حاصل از مقررات ماده (۱۸) قانون مالیات بر ارزش افزوده، تمامی جایگاه‌داران سوخت (فرآورده‌های نفت و گاز) با هر حجم از فروش یا درآمد کالا و ارائه خدمات که به موجب فراخوانهای قبلی، تاکنون برای اجرای قانون فراخوانده نشده‌اند، مشمول اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده از ابتدای سال ۱۳۹۹ خواهند شد.
در این مقاله به مشمولین قانون ارزش افزوده در هشت دسته و گروه مختلف اشاره کردیم. اشخاص مشمول این فراخوان‌ها، مکلف به اجرای تکالیف مقرر در قانون از جمله وصول مالیات و عوارض ارزش افزوده نسبت به کارمزد فروش فرآورده و فروش سایر کالاها و خدمات از خریداران کالا و خدمات، ارائه اظهارنامه و واریز مالیات و عوارض بر ارزش افزوده به حساب‌های تعیین‌شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور هستند.
این اطلاعیه‌ها در حکم بخش‌نامه برای ادارات کل امور مالیاتی، اتحادیه‌های ذیربط و سایر مجامع و تشکل‌ها محسوب می‌گردد.
فراخوان مرحله نهم ارزش افزوده (1402/4/1)
در فراخوان ارزش افزوده نهم، تمام اشخاص حقوقی و حقیقی که شامل فراخوانهای هشت مرحله قبل نشدند، مشمول هستند. این فراخوان مختص به مشاغل مربوط به تهیه و ارائه انواع غذا بیرون‌برهای خانگی و صنعتی (کترینگ و آشپزخانه‌ها) و کافی‌شاپ‌ها است.
موارد مربوط به فعالان حوزه جگرکی، آش، حلیم و بریانی شامل این فراخوان ارزش نیستند کما اینکه مشمول فراخوان های ارزش افزوده قبلی نیز نبوده‌اند.
فراخوان ارزش افزوده مرحله دهم (دی ماه 1402)
در فراخوان دهم ارزش افزوده که مشاغل را از ابتدای دی ماه 1402 مکلف به اجرایی مقررات کرده است، دامنه دربرگرفتن مشاغل مختلف بیشتر از قبل شده است.
برطبق این فراخوان ارزش افزوده، تمامی فعالان اقتصادی که پیش‌تر از این مشمول اجرای این نظام مالیاتی نشده‌اند در هریک از گروه شغل‌های خاص باید از ابتدای دی‌ماه مالیات ارزش افزوده را به معاملات خود اضافه و درزمان ارسال صدور صورت‌حساب به دارایی ارائه دهند؛ که در ادامه لیست آن‌ها آورده شده است.
مشمولین فراخوان مرحله دهم ارزش افزوده
- فروشندگان حیوانات خانگی از جمله سگ و گربه، ماهی و پرنده زینی و حیوانات وحشی
- کلیه مراکز درمانی، بیمارستان‌ها و کلینیک‌های دامپزشکی
- تمامی ارائه‌دهندگان هر گونه خدمات به حیوانات
- فروشندگان انواع غذا، لوازم و تجهیزات از جمله پت‌شاپ‌ها و فروشگاه‌های لوازم حیوانات خانگی
- فروشندگان انواع ادوات موسیقی
- فروشندگان لوازم آرایشی، تجهیزات بهداشتی، عطر و ادکلن
- ارائه‌دهندگان انواع خدمات ماساژ
- آتلیه‌های عکس و فیلم
- خدمات مربوط به برگزاری سمینار، همایش و جشنواره، گردهمایی و انواع مراسم
- فروشندگان انواع عینک آفتابی و لنزهای تماسی
- فروشندگان انواع ضایعات فلزی
- فروشندگان کاکائو، نسکافه، قهوه، پودر و خمیر حاصل از آن‌ها
- فروشندگان انواع لوازم و تجهیزات حفاظتی از قبیل دزدگیر
آخرین و جدیدترین فراخوان ارزش افزوده، دی ماه 1402
فراخوان جدید مالیات ارزش افزوده مربوط به فراخوان دهم است. در این فراخوان که در 30 مرداد1402 اعلام شد، مشمولین جدید قانون مالیات بر ارزش افزوده جهت اجرا از ابتدای دی‌ماه 1402 مشخص شدند. همانطور که گفتیم در این فراخوان به موجب اختیارات حاصل از مقررات ماده 18 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 17/2/1387 تمام فعالان اقتصادی که پیش‌تر شامل نبوده‌اند اگر جزو فعالیتهای اعلام شده با هر میزان فروش یا درآمد باشند، مشمول مرحله دهم ثبت‌نام ارزش افزوده قرار می‌گیرند و باید مقررات قانون را رعایت کنند.
برای دانلود فایل PDF فراخوان دهم مالیات ارزش افزوده و مشمولین فراخوان جدید کلیک کنید.
تعیین مشمولیت ارزش افزوده
در سیستم مالیاتی هر کشور، مشمولین فراخوان ارزش افزوده کسب‌وکارها و فعالیتهای اقتصادی مختلف را دربرمی‌گیرد که چند معیار برای انتخاب آن‌ها وجود دارد:
میزان درآمد کسب‌وکار: اگر درآمد شاغلان خاص از یک مقدار بالاتر رود، مشمول فراخوان ارزش افزوده خواهند شد که جزییات هر نوع فعالیت در هر فراخوان جداگانه در این مقاله آورده شده است.
نوع فعالیت: همانطور که دیدیم فراخوان جدید دهم ارزش افزوده بیشتر واحدهای فروشگاهی خدمات حیوانات، آرایشی بهداشتی، ادوات موسیقی، قهوه و نسکافه و… را در برگرفت اما فراخوان نهم بیشتر مربوط به واحدهای غذایی بود. در هر فراخوان بسته به نوع فعالیت، مشمولین ارزش افزوده مشخص و اعلام خواهند شد.
تغییرات قانونی: فاکتور مهم دیگر در تعیین مشمول بودن یا نبودن فراخوان ارزش افزوده تغییرات مربوط به قوانین مالیات و سامانه مودیان است.
برای اطلاع از گلچین جدیدترین تغییرات مالیات و سامانه مودیان عضو کانال تلگرام سپیدار سیستم شوید
نحوه استعلام ارزش افزوده فراخوان مرحله دهم
اگر می‌خواهید از وضعیت مالیاتی خود استعلام بگیرید اولین و بهترین رباه مراجعه به سایت رسمی سازمان امور مالیاتی کشور است.
یک راه دیگر مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت و درخواست خدمات استعلام مالیات بر ارزش افزوده است. برای مشاغل حقیقی نیز مراجعه به اتاق اصناف و سازمان‌های صنفی می‌تواند مفید باشد. این سازمان‌ها اطلاعات و راهنمایی‌های به‌روز در زمینه فراخوانهای مالیات بر ارزش افزوده منتشر می‌کنند.
جمع بندی
تا به امروز 10 فراخوان مالیات ارزش افزوده از سوی اداره مالیات اعلام شده است که در هر فراخوان برخی از کسب‌وکارها و مشاغل مشمول ارزش افزوده خواهند شد. ما در این مقاله جدیدترین فراخوانهای ارزش افزوده را به همراه جزییات بررسی کردیم.
سوالات خود را در بخش نظرها از ما بپرسید.