شرکتها یکی از چرخ‌های بزرگ اقتصاد در کشور هستند و سهم بزرگی از گردش سرمایه را بر عهده دارند. در قوانین ایران انواع شرکت به دو دسته شرکتهای مدنی و تجاری تقسیم‌بندی می‌شوند. شرکتهای تجاری شامل هفت دسته بوده که یکی از مهم‌ترین شرکتها در این دسته‌بندی، شرکتهای سهامی هستند. شرکت های سهامی عام و خاص از زیرمجموعه‌های انواع شرکت سهامی محسوب می‌شوند.
در این مقاله قصد داریم تفاوت شرکت سهامی عام و خاص را بررسی کنیم. اگر قصد تاسیس شرکت یا تحقیق در مورد شرکت های سهامی عام و خاص را دارید، ادامه این مطلب را از دست ندهید. با مطالعه این مقاله در ۵ دقیقه به پاسخ بسیاری از سوالات خود در زمینه شرکت های سهامی عام و خاص خواهید رسید.
1.روش تأمین سرمایه؛ اصلیترین تفاوت شرکت سهامی عام و خاص
به‌طورکلی طبق قانون تجارت، شرکتی که بخشی از سرمایه آن از طریق فروش سهام به مردم تامین می‌شود، جزو دسته‌بندی شرکتهای سهامی عام قرار می‌گیرد. از طرفی دیگر، در پاسخ به شرکت سهامی خاص چیست؟ باید گفت: شرکتی که کل سرمایه لازم برای تاسیس آن از جانب موسسین شرکت تامین می‌شود، شرکت سهامی خاص خواهد بود.
مدیران شرکتهای سهامی عام برای تامین سرمایه می‌توانند با اقدام به پذیره‌نویسی عمومی، این کار را انجام دهند؛ درصورتی‌که شرکتهای سهامی خاص مجاز به انجام چنین اقدامی نیستند. داشتن آگاهی از تفاوت اصلی این دو شرکت، در کنار استفاده از یک برنامه حسابداری پیشرفته به مدیران شرکتها برای طراحی یک برنامه‌ریزی مالی دقیق، کمک بسیار بزرگی خواهد کرد.
2.عرضه در بازار سرمایه؛ یکی دیگر از تفاوت‌های شرکت های سهامی عام و خاص
مدیران شرکتهای سهامی عام می‌توانند سهام شرکت را در بازار بورس به فروش برسانند؛ درحالی‌که مدیران شرکتهای سهامی خاص اجازه چنین اقدامی را ندارند. شرکتهای سهامی عام با عرضه در بازار سرمایه و جذب نقدینگی می‌توانند به‌راحتی توسعه پیدا کنند.
قوانین مالیات بر درآمد برای شرکت های سهامی عام و خاص ثابت هستند؛ هر دو گروه باید در پایان سال مالی با بررسی میزان هزینه‌ها، نسبت به ارسال اظهارنامه مالیاتی اقدام کنند.
3.انتقال مالکیت؛ اقدامی مشروط به موافقت مدیران شرکتهای سهامی خاص
انتقال مالکیت اقدامی متداول در انواع شرکتها است؛ به این گونه که مالکیت شرکت به شخص یا اشخاص دیگری واگذار می‌شود؛ بعد از چنین اقدامی سهام‌داران و مدیران شرکتها به‌طورکامل تغییر می‌کنند. انتقال مالکیت شرکتهای سهامی عام به‌راحتی قابل‌انجام بوده و هیچ اختلالی در تداوم فعالیت‌های شرکت ایجاد نمی‌کند. در مقابل، انتقال مالکیت شرکتهای سهامی خاص فقط با موافقت مدیران و سهام‌داران شرکت ممکن خواهد بود.
برای تکمیل انتقال مالکیت شرکت سهامی خاص، باید مراحل واگذاری مالکیت شرکت نظیر ثبت صورت جلسه تغییرات در سامانه جامع ثبت شرکتها انجام شود. سهام‌داران هر دو شرکت باید آموزش سامانه مودیان را به منظور ارسال صورت حساب الکترونیکی و اتصال پایانه‌های فروشگاهی، برای محاسبه و پرداخت مالیات را پشت سر گذاشته باشند.
4.تعداد سهام‌داران؛ تفاوتی که پیش از احداث شرکت باید از آن آگاه باشید
در بررسی تفاوت شرکت سهامی عام و خاص، باید به تفاوت تعداد سهام‌داران در این دو نوع شرکت اشاره کنیم. تعداد شریک‌های سهام یک شرکت سهامی عام باید حداقل ۵ نفر باشد؛ درصورتی‌که حداقل تعداد شرکا برای تاسیس یک شرکت سهامی خاص، ۳ نفر در نظر گرفته می‌شود.
شرکا و اعضای هیئت مدیره در شرکت های سهامی عام و خاص، باید حداقل یک نفر را به مدیریت مجموعه برگزینند. بعد از انتخاب فرد موردنظر، باید حدود اختیارات و میزان اثرگذاری تصمیم‌های او بر قوانین جاری در شرکت مانند میزان حقوق، قوانین مربوط به مرخصی کارکنان و برنامه‌ریزی‌های مالی شرکت را مشخص کنند. بعد از انتخاب مدیر عامل، اعضای هیئت مدیره باید بر سر میزان حق‌الزحمه و مدت تصدی او نیز باید به توافق برسند.
5.صدور اوراق قرضه فقط برای شرکتهای سهامی عام
اوراق قرضه از انواع اوراق بهادار است که به موجب آن‌ها، ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی را در فاصله‌های زمانی مشخص، به دارنده پرداخت کند؛ همچنین ناشر موظف است در زمان سررسید، اصل مبلغ را بازپرداخت کند. امکان صدور این اوراق فقط برای شرکتهای سهامی عام وجود دارد و شرکتهای سهامی خاص نمی‌توانند اوراق قرضه دریافت کنند. برخی از شرکتهای سهامی عام برای گسترش فعالیت و افزایش میزان خرید، نسبت به دریافت اوراق قرضه اقدام می‌کنند.
تفاوت شرکت سهامی خاص با شرکت مسئولیت محدود
در ادامه بررسی تفاوت شرکت سهامی عام و خاص، بد نیست اشاره‌ای به تفاوت شرکت سهامی خاص با مسئولیت محدود نیز داشته باشیم؛ چراکه برای ثبت یک شرکت، داشتن اطلاعات درباره انواع شرکتها بسیار اثربخش خواهد بود. شرکت با مسئولیت محدود به مجموعه‌ای گفته می‌شود که بین ۲ یا چند نفر برای انجام امور تجاری تشکیل می‌شود. هر یک از اشخاص حقیقی یا حقوقی در شرکت‌هایی با مسئولیت محدود، متناسب با میزان سرمایه آورده خود مسئول تعهداتشان خواهند بود. در ادامه تفاوت‌های این دو شرکت را بررسی خواهیم کرد:
- به‌عنوان اولین مورد از تفاوت شرکت سهامی خاص با مسئولیت محدود، باید به حداقل تعداد اعضا اشاره کنیم؛ این تعداد در شرکت‌هایی با مسئولیت محدود حداقل ۲ نفر و در شرکتهای سهامی خاص حداقل ۳ نفر در نظر گرفته می‌شود.
- یکی دیگر از تفاوت‌های شرکت سهامی خاص با شرکت مسئولیت محدود، در این است که در شرکتهای مسئولیت محدود همه سرمایه و اختیار آن در دست مدیر عامل خواهد بود؛ درصورتی‌که در شرکتهای سهامی خاص ۳۵ درصد سرمایه به بانک سپرده می‌شود.
- در شرکتهای سهامی خاص مدیر شرکت باید از بین سهام‌داران انتخاب شود؛ درصورتی‌که در شرکتهای مسئولیت محدود، مدیر ممکن است از اعضای هیئت مدیره یا فردی خارج از شرکت باشد.
این موارد فقط بخشی از مهم‌ترین گزینه‌ها در بررسی تفاوت شرکت سهامی خاص با مسئولیت محدود محسوب می‌شوند. توصیه می‌کنیم پیش از ثبت شرکت درباره انواع شرکتهای تجاری و مدنی تحقیقات کاملی انجام دهید تا بهترین انتخاب را بر اساس شرایط و اهداف خود داشته باشید.
آیا شرکت سهامی عام دولتی است؟
خیر؛ شرکت سهامی عام یک شرکت دولتی محسوب نمیشود؛ زیرا موسسان این شرکتها برای تامین سرمایه موردنیاز، سهام آن را بین مردم به فروش میرسانند؛ در چنین شرایطی ممکن است عموم مردم، اشخاص حقیقی یا نهادهای دولتی این سهام را خریداری کنند، ولی این موضوع ربطی به دولتی بودن شرکت سهامی عام ندارد.
بررسی انواع شرکتها؛ قدمی مهم پیش از ثبت شرکت
در این مقاله به بررسی تفاوت شرکت سهامی عام و خاص پرداختیم. اگر قصد دارید شرکت خود را ثبت کنید، پیش از هر اقدامی باید تحقیق در مورد شرکت های سهامی عام و خاص را در اولویت امور اجرایی قرار دهید. علاه‌بر کسب اطلاعات درباره این دو نوع شرکت، توصیه می‌کنیم کلیه شرکتهای مدنی و تجاری و قوانین مربوط به آن‌ها را بررسی کنید. با این کار می‌توانید متناسب با اهداف خود، تعداد اعضا و میزان مسئولیت شرکا بهترین نوع شرکت را انتخاب کرده و نسبت به ثبت قانونی آن اقدام کنید.
شما تجربه‌ای در زمینه ثبت شرکت دارید؟ به نظر شما چه مزایا و معایبی برای شرکت های سهامی عام و خاص وجود دارد؟ در قسمت نظرات، دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید. همچنین، اگر سوالی درباره تفاوت انواع شرکت های سهامی عام و خاص، شرکت های تضامنی و شرکتهای با مسئولیت محدود دارید، کارشناسان سپیدار سیستم آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند.
سوالات متداول
1. آیا شرکت سهامی عام دولتی است؟
خیر؛ شرکت سهامی عام یک شرکت دولتی محسوب نمیشود؛ زیرا موسسان این شرکتها برای تامین سرمایه موردنیاز، سهام آن را بین مردم به فروش میرسانند؛ در چنین شرایطی ممکن است عموم مردم، اشخاص حقیقی یا نهادهای دولتی این سهام را خریداری کنند، ولی این موضوع ربطی به دولتی بودن شرکت سهامی عام ندارد.
2.اصلیترین تفاوت شرکت سهامی عام و خاص چیست؟
روش تأمین سرمایه؛ اصلیترین تفاوت شرکت سهامی عام و خاص است که در مقاله بیشتر به آن پرداختهایم.