یکی از مهم‌ترین انواع مالیات‌های تکلیفی که بسیاری از اشخاص مالک با آن روبرو هستند، مالیات تکلیفی اجاره است. در چنین مواردی فرد به‌عنوان صاحب یک کسب‌وکار دفتر یا محلی را برای انجام فعالیت‌های خودش اجاره می‌نماید. در این رابطه قوانینی برای موجر و مستأجر تعیین شده است که مهم‌ترین قانون مالیات تکلیفی اجاره است. ما در این مقاله از سری مقالات آموزش مالیات قصد داریم درباره مالیات تکلیفی اجاره اطلاعاتی را در اختیار شما خوانندگان عزیز قرار دهیم. با ما همراه باشید.
مالیات تکلیفی اجاره چیست؟
خیلی از افراد ممکن است ندانند که منظور از مالیات تکلیفی اجاره چیست. مالیات تکلیفی در واقع یکی از انواع مالیات است که با توجه به درآمد فرد از او گرفته می‌شود. بر این اساس، اشخاص حقیقی و حقوقی این وظیفه را دارند که این مالیات را از مودی بگیرند و سپس این مبلغ به سازمان امور مالیاتی پرداخت می‌گردد. در واقع مالیات تکلیفی به شکلی از مالیات گفته می‌شود که وظیفه پرداخت کردن آن، بر عهده فرد مالیات‌دهنده نیست و شخصی دیگر، آن را پرداخت می‌کند. اما اگر بخواهیم مالیات تکلیفی اجاره شفاف‌تر توضیح بدیهم باید گفت که یکی از انواع مالیات بر درآمد است و به شکل ماهانه توسط مستاجر پرداخت می‌گردد.
نحوه محاسبه مالیات تکلیفی اجاره به این شکل است که 75 درصد از میزان اجاره‌ای که دریافت می‌شود، با نرخ 15 الی 25 درصد و یا نرخ ثابت 25 درصد مشمول مالیات خواهد شد. نکته مهم این است که اگر مستاجر شخص حقوقی باشد، ملزم به پرداخت این مالیات خواهد بود و اگر شخص حقیقی باشد، تکلیفی در این ارتباط نخواهد داشت.
مالیات تکلیفی اجاره، نحوه محاسبه، مهلت پرداخت و معافیت‌ها
شاید برای خیلی از اشخاص این سؤال پیش آید که مالیات تکلیفی اجاره به عهده مالک است یا مستأجر؟
بر اساس قانون؛ اگر ملک به شخص حقیقی اجاره داده شده باشد، پرداخت مالیات بر درآمد اجاره املاک، بصورت سالانه و توسط خود موجر، صورت می‌گیرد. همچنین ذکر این نکته لازم است؛ در صورتی که ملک، بصورت رهن کامل اجاره داده شده باشد، مستاجر براساس قانون، هیچ تعهدی درباره این نوع از مالیات ندارد.
اما این نوع از مالیات، فقط از املاکی دریافت می‌شود که توسط یک شخص حقوقی اجاره شده باشد و شخصی حقوقی مستاجر، باید ماهانه مالیات بر درآمد اجاره آن ملک را، حداکثر تا پایان ماه بعد از آن به حساب سازمان امور مالیاتی واریز کند و رسید آن را به موجر تحویل دهد.
محاسبه مالیات تکلیفی اجاره سال 1403 + جدول محاسبه مالیات تکلیفی اجاره
در ماده ۵۳ قانون مالیات های مستقیم، روش محاسبه مالیات تکلیفی اجاره، این‌گونه است: «درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می‌گردد، عبارت است از کل مال‌الاجاره، اعم از نقدی و غیرنقدی، پس از کسر ۲۵%، بابت هزینه‌ها و استهلاکات و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره».
برای محاسبه مالیات تکلیفی اجاره، باید مبلغی که بابت اجاره پرداخت می‌شود را در %۷۵ ضرب کنید تا ۲۵ درصد بابت هزینه استهلاک از آن کم شود. به مبلغ باقی‌مانده مالیات تعلق می‌گیرد. البته این محاسبه در صورتی است موجر شما یک شخص حقوقی باشد. در رابطه با شخص حقیقی باید مبلغ اجاره را در نرخ ماده ۱۳۱ ضرب نمایید که حالت پلکانی دارد.
محاسبه‌های مالیات را به سپیدار بسپارید
محاسبه مالیات بر ارزش افزوده
ارسال صورت‌حساب به سامانه مؤدیان
فایل خرید و فروش فصلی
دیسکت بیمه و مالیات
تحریر دفاتر قانونی
در مردادماه 1401 هیات وزیران طبق اختیار ماده 175 قانون مالیات های مستقیم برخی نصابهای قانون مالیات را تغییر داد که در مطلب قبلی درباره نصاب جاری شرکا صحبت کردیم و در این مطلب به نصاب ماده 131 ق.م.م (مصوبه شماره 77889)که مربوط به مالیات مشاغل است صحبت می کنیم. لازم به توضیح است طبق تصویر زیر نصاب جدید ماده 131 به قرار زیر است.
| درآمد مشمول مالیات | درصد مالیات |
| از 0 تا 2.000.000.000 ریال | 15 درصد |
| از 2.000.000.000 تا 4.000.000.000 ریال | 20 درصد |
| از 4.000.000.000 ریال به بالا | 25 درصد |
آیا مبلغ رهن در محاسبه مالیات تکلیفی اجاره منظور می‌گردد؟
در قانون مالیاتی چیزی از دریافت مالیات که از روی مبلغ رهن باشد گفته نشد. طبق ماده ۵۴ قانون درآمد اجاره، قرارداد تنظیم شده حال چه یک قرارداد رسمی باشد یا قرارداد عادی، مبنای تشخیص مالیات است.
زمانی که قراردادی بین طرفین معامله نوشته نشده باشد و یا کاملاً یا رضایت از نوشتن آن خودداری کنند و یا مبلغ رهنی که در قرارداد آمده کمتر از ۸۰ درصد رقم اعلامی در جدول املاک که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین شده باشد، آنگاه میزان اجاره طبق جدول اجاره املاک محاسبه می‌گردد.
حال زمانی که قرارداد اجاره، دارای مبلغ رهن بالا باشد و یا قرارداد رهن کامل را تعیین کنند، با توجه به مبنای حداقل ۸۰ درصدی در هر منطقه، «جدول ارزش اجاری املاک» محاسبه شده که در لینک زیر برای همه استان‌ها در دسترس است:
مالیات تکلیفی اجاره اشخاص حقوقی
همان‌طور که قبلاً گفتیم در رابطه با مالیات تکلیفی اجاره اشخاص حقوقی، باید مبلغی که بابت اجاره پرداخت می‌شود را در %۷۵ ضرب کنید تا ۲۵ درصد بابت هزینه استهلاک از آن کم شود. به مبلغ باقی‌مانده مالیات تعلق می‌گیرد.
پرداخت مالیات تکلیفی اجاره وارد از طریق سایت سازمان مالیات
بسیاری از افراد نمی‌دانند که برای مالیات تکلیفی اجاره به کدام سایت مراجعه کنند. برای این کار باید وارد https://my.tax.gov.ir/ شوید. در آنجا با واردکردن کد ملی یا شناسه قبض میتوانید مالیات را پرداخت نمایید. بدین منظور، متقاضیان، پس از ورود به درگاه ملی خدمات مالیاتی، باید از طریق گزینه دریافت الکترونیکی اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک اجاری، اقدام نمایند.
موعد پرداخت مالیات تکلیفی اجاره
ممکن است برای بسیاری این سؤال پیش بیاید که موعد پرداخت مالیاتی تکلیفی چه زمانی است. به طور معمول و هر ساله، مهلت ثبت نام اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک و پرداخت آن، تا پایان تیر ماه است و برخی اوقات تمدید می‌شود.
جریمه عدم پرداخت مالیات تکلیفی اجاره
در صورتی که مالیات تکلیفی اجاره پرداخت نگردد، فرد باید جرایم ذکر شده در ماده ۱۹۹ ق. م. م را پرداخت نماید. در حقیقت، هر شخص حقیقی یا حقوقی که مالیات را پرداخت نکند، علاوه بر مسئولیت تضامنی که با مودی در پرداخت مالیات خواهد داشت، باید حدود ده درصد از مالیات پرداخت نشده را در زمان تعیین شده و ۲.۵ درصد مالیات به‌ازای هر ماه که با تأخیر می‌دهد پرداخت نماید. از این رو، اگر مالیات تکلیفی اجاره پرداخت نشود، فرد مشمول جرایم ذکر شده در ماده ۱۹۹ خواهد شد.
این افراد از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره معاف هستند
قانون همواره تلاش می‌کند تا برای رعایت عدالت، معافیت‌هایی را درنظر بگیرد. بر اساس تبصره های ماده 53، ماده 55 و 57 قانون مالیات های مستقیم، گروهی از افراد، از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال ۱۴۰۳ معاف هستند. در مورد مالیات بر درآمد اجاره این افراد از پرداخت آن معاف هستند که عبارت است از:
- املاک اجاره ای تا 150 متر مربع در تهران و 200 متر مربع در سایر شهرستان ها
- خانه های سازمانی متعلق به اشخاص حقوقی
- محل سکونت پدر، مادر، همسر، فرزند، اجداد یا افراد تحت تکفل در صورت عدم پرداخت اجاره
- املاک دولت که در اختیار وزارت خانه ها، سازمان های دولتی، شهرداری ها و دهیاری ها است
- مجتمع های مسکونی که مالکان آن ها بیش از 3 واحد را منطبق با رعایت الگوی مصرف مسکن و به درخواست اداره راه و شهرسازی ساخته‌اند.
- فروش ملک توسط مالک و تخصیص مدتی شش ماهه برای تخلیه ملک بدون پرداخت اجاره بها
- املاک استیجاری نهادهای آموزشی و دولتی
اما معافیت‌های دیگری هم توسط سازمان امور مالیاتی درنظر گرفته شده است. افرادی که ملک خود را به خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستی اجاره می دهند؛ از صد در صد معافیت مالیات بر درآمد اجاره بهره مند خواهند بود. این رقم برای موجرانی که خانه خود را به کارگر یا کارمند تامین اجتماعی اجاره می دهند؛ تا سقف معافیت بر حقوق مستاجر و برای انعقاد قراردادهای دو تا سه ساله، بین 70 تا 100 درصد معافیت خواهد بود.
هم چنین، مالکان املاک صد و پنجاه متر در تهران و بیش از دویست متر در مراکز سایر استان ها، اگر قرارداد اجاره ملک خود را بلندمدت و دو ساله با مستاجر منعقد نمایند، تا 70 درصد و برای قراردادهای سه ساله تا 100 درصد از پرداخت مالیات معاف هستند.
سخن پایانی
مالیات تکلیفی در واقعی نوعی مالیات است که افراد نسبت به اجاره‌ای که پرداخت می‌کنند باید آن را اداره مالیات پرداخت نمایند. از این رو، شرکت‌ها و مشاغل می‌توانند از مشاوران مالیاتی در کارهایشان بهره بگیرند تا بتوانند به بهترین شکل پیش بروند.
پرداخت مالیات تکلیفی به عهده مستأجر است. از این رو مستأجران باید بر اساس مهلت قانونی تعیین شده، نسبت به پرداخت این مالیات اقدام نمایند. به‌خاطر داشته باشید که پرداخت مالیات تکلیفی به معنی پرداخت در تعهد مستأجر نیست. این بدان معنی است که مستأجر که خود یک شخص حقوقی است باید به‌عنوان نماینده سازمان امور مالیاتی، میزان مالیات موجرش را در ازای مبلغ اجاره پرداختی محاسبه نماید و آن مبلغ را به‌جای موجر به اداره مالیات پرداخت نماید.
سئوالات متداول
موعد پرداخت مالیات تکلیفی اجاره تا چه زمانی است؟
اگر شما در آبان اجاره پرداخت کردهاید حداکثر باید تا پایان ماه بعدی یعنی آذر مالیات را پرداخت نمایید. پس موعد پرداخت مالیات تکلیفی اجاره تا پایان ماه بعد از اجاره است.
دریافت قبض مالیات تکلیفی اجاره از چه طریقی ممکن است؟
شما میتوانید با مراجعه به سایت سازمان امور مالیاتی کشور در آن ثبتنام کنید. اطلاعات و شماره تلفنتان را وارد نمایید. سپس میتوانید اطلاعات و قبض مالیاتی خود را مشاهده نمایید.