کسب و کارها همیشه به امور مالی توجه ویژه ای دارند و بررسی سود و زیان در طی یک سال مالی برای آنها اهمیت قابل توجهی دارد. به همین دلیل می‌دانند که سال مالیاتی چیست و چه امور مالی و حسابداری مخصوصی در طی یک سال انجام می‌شوند تا پرداخت مالیات، پیش بینی‌ها و ادامه سرمایه گذاری یا استفاده از منابع مالی با دقت بیشتری انجام شوند. در این مطلب به مفهوم سال مالیاتی و تفاوت آن با سال مالی می‌پردازیم.
سال مالیاتی به چه معناست؟
در توضیح سال مالیاتی بهتر است به قانونی اشاره کنیم که بر مبنای آن افراد حقوقی باید اظهارنامه مالی عملکرد کسب و کار خود را همراه با صورت‌های مالی آن ارائه دهند. اشخاص حقیقی نیز با توجه به فعالیت‌های اقتصادی باید مالیات پرداخت کنند. در اداره دارایی بررسی ترازنامه و بازرسی‌های دولتی به منظور محاسبه سود و زیان شرکت‌ها صورت می‌گیرد. دوره یک ساله ای که اطلاعات لازم برای بررسی سود و زیان کسب و کارها را از آن استخراج میکنند، یک سال مالیاتی است.
سال مالیاتی اشخاص حقیقی
ماده 155 قانون مالیات‌های مستقیم اعلام کرده که دوره و سال مالیاتی شخصیتهای حقیقی یک سال شمسی کامل است که از 1 فروردین آغاز شده و تا روز آخر اسفند همان سال ادامه دارد. سامانه الکترونیکی امور مالیاتی بستر پرداخت مالیات است و مودیان مالیاتی بخشی است که باید پرداخت را از مسیر آن انجام داد.
سال مالیاتی اشخاص حقوقی
طبق ماده 155 قانون مالیات مستقیم، شخصیتهای حقوقی نیز موظف به پرداخت مالیات مربوط به بازه زمانی 1 فروردین تا روز آخر اسفند هستند. اما دوره و سال مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی تفاوت‌هایی دارند. در مورد شخصیتهای حقیقی اگر سال مالی و سال مالیاتی متفاوت باشند، سال مالی ملاک محاسبات قرار می‌گیرد.
نکته مهم دیگر ثبت نام اظهارنامه مالیاتی و تقویم ترازنامه برای شخصیتهای حقیقی است که تا 4 ماه بعد از پایان سال مالی مهلت دارد.
سال مالی چیست؟
علاوه بر سال مالیاتی، مفهومی به نام سال مالی نیز وجود دارد که همان دوره مالی سالیانه اشخاص حقیقی و حقوقی به حساب می‌آید. در این بازه یک ساله گزارش‌های مالی تهیه می‌شوند و بر اساس اطلاعات این گزارش بودجه بندی سال آینده تخمین زده می‌شود. اطلاعات گزارش سال مالی به اظهارات مالی، درآمدها و عواید کسب و کار مرتبط هستند و امکان تحلیل بر اساس این گزارش وجود دارد.
تفاوت سال مالی و سال مالیاتی چیست؟
اکنون نوبت به آن رسیده که سال مالیاتی و سال مالی را با هم مقایسه کنیم و بگوییم که چه عاملی باعث شده که به یک بازه زمانی سال مالی می‌گوییم و بازه دیگر را با عنوان سال مالیاتی می‌شناسیم.
در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که سال مالی دوره یک ساله ای است که کسب و کارها، خود آن را انتخاب میکنند. اما سال مالیاتی، بازه زمانی دوازده ماهه ای به حساب می‌آید که دولت آن را تعیین میکند. کسب و کارها نیز موظف به پرداخت مالیات به سازمان امور مالیاتی هستند.
نکاتی درباره سال مالی و سال مالیاتی
- سال مالی دوره یک ساله ای به حساب می‌آید که شرکت انتخاب محدوده آن را بر عهده دارد. بنابراین ارائه گزارش‌ها بر اساس اطلاعات همین دوره زمانی است.
- سال مالیاتی، بازه ای دوازده ماهه خواهد بود.
- باید توجه داشته باشید که تهیه گزارش‌ها و پرونده‌های مالی و همچنین بازرسی‌های خارجی طبق سال مالیاتی بررسی و تنظیم خواهند شد.
- کسب و کارها احتمالاً اطلاعات مالی خود را طبق سال مالی غیر تقویمی انتخاب میکنند. البته چرخه درآمد کسب و کارها در گردآوری اطلاعات مالی مهم هستند.
- اگرچه اصطلاح سال مالیاتی را در نظر داریم اما کسب و کارها وظیفه دارند که گزارش‌های میان دوره ای تهیه کنند تا گزارش‌های مالی نهایی به درستی تخمین زده شوند.
- توصیه می‌شود که دوره مالی در زمانی بسته شود که فعالیت سازمان‌ها در پایین ترین سطح ممکن قرار دارد.
- باید توجه کنید که شروع سال مالی شخصیتهای حقوقی در اساسنامه شرکت‌ها تعیین شده است. اگر این دوره در عمل با آنچه در اساسنامه ذکر شده متفاوت باشد، سال مالیاتی ملاک تعیین گزارش‌های مالیاتی سالیانه قرار می‌گیرد.
- تزارنامه و حساب سود و زیان کسب و کارها باید سالانه تنظیم شده و به دارایی تحویل داده شود.
- باید به این موضوع دقت کنید که اگر حجم فعالیت‌ها بالا باشد شخصیتهای حقیقی و حقوقی این امکان را دارند که گزارش‌های دوره مالی را در بازه یک ماهه به پایان رسانند.
- زمان ثبت اظهارنامه مالیاتی برای اشخاص حقیقی تا 31 مرداد است و اشخاص حقوقی تا 31 شهریور برای ثبت اظهارنامه مهلت دارند.
جمع بندی
در این مطلب شما را با مفهوم سال مالیاتی و سال مالی آشنا کردیم. توضیح دادیم که چه عاملی میان این دو اصطلاح تفاوت ایجاد میکند. در نهایت نکاتی مربوط به سال مالی و سال مالیاتی ارائه دادیم که توجه به آنها خالی از لطف نیست. این مطلب شما را در محاسبه و پرداخت مالیات یاری خواهد کرد.