به مجموعه ای از فرایندها در جهت حفظ و نگهداری، توسعه و به کارگیری دارایی‌های یک فرد، گروه، شرکت یا نهاد، مدیریت دارایی می‌گویند. در این فرایند ممکن است همه یا تنها بخشی از دارایی‌های سرمایه گذار توسط یک شرکت، مدیریت شود.
جهت شناخت بهتر مدیریت دارایی، بهتر است ابتدا بدانید، دارایی چیست و چه مواردی را شامل می‌شود. در این مطلب از سپیدار سیستم قصد داریم در مورد مدیریت دارایی و مسائل مربوط به آن بحث کنیم. بنابراین اگر شما هم قصد دارید در مورد این موضوع بیشتر بدانید، ما را تا پایان دنبال کنید.
دارایی چیست؟
در تعریف دارایی می‌توان گفت هر منبعی که دارای ارزش اقتصادی باشد به گونه ای که بتوان در آینده از آن درآمد یا منفعتی به دست آورد، دارایی خوانده می‌شود. به عبارت دیگر دارایی به اموال یا حقوقی گفته می‌شود که قابلیت تبدیل شدن به پول نقد را دارند. دارایی‌ها به دو بخش ملموس و ناملموس تقسیم می‌شوند.
مواردی همچون ملک، زمین و ساختمان جزء دارایی‌های ملموس و در مقابل داشتن برند یک شرکت، سرقفلی و حق اختراع، از دارایی‌های ناملموس به شمار می‌آیند. دارایی‌ها را همچنین از نظر قابلیت نقد شوندگی به دو دسته جاری و غیر جاری تقسیم بندی می‌کنند.
در دارایی‌های جاری، امکان تبدیل شدن به پول نقد در مدت زمان کوتاهی وجود دارد. به عنوان مثال مواردی همچون موجودی نقد و سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت، دارایی جاری هستند. در مقابل دارایی‌های غیر جاری به سرعت به پول نقد تبدیل نمی‌شوند.
در واقع فرد یا شرکت صاحب دارایی تمایل به نگهداشتن دارایی خود دارد. دارایی‌های ملموس (زمین و ساختمان و سایر موارد مشابه) و سرمایه گذاری‌های بلند مدت نمونه‌هایی از این نوع دارایی هستند.
مدیریت دارایی چیست؟
همانطور که می‌دانید اکثر افراد نسبت به مسائل بازار سرمایه گذاری و خطرات موجود در آن اطلاعات کافی ندارند. بر این اساس بهتر است برای انجام سرمایه گذاری در زندگی و دور ماندن از ریسک‌های موجود در بازار از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرند.
از این رو مؤسسات و متخصصان این شرکت‌ها، جهت حفظ ارزش دارایی‌ها و کسب سود بیشتر، فرایندی را طی می‌کنند که به آن مدیریت دارایی گفته می‌شود. در واقع مدیران مدیریتی با استفاده از سازماندهی و استفاده بهینه از منابع، نسبت به ارزش آفرینی بر روی دارایی‌ها اقدام می‌کنند.
پس می‌توان گفت شما با واگذار کردن دارایی خود به این متخصصان، مدیریت دارایی خود را به صورت حرفه ای انجام می‌دهید و از این طریق ریسک سرمایه گذاری را کاهش خواهید داد.
حوزه‌های کاربردی مدیریت دارایی
به طور کلی مدیریت دارایی در دو حوزه کاربرد دارد:
- یکی از تعارف متداول در رابطه با مدیریت دارایی، مرتبط با دارایی‌های فیزیکی قابل اندازه گیری و همچنین غیر قابل اندازه گیری است. این نوع مدیریت مربوط به استفاده بهینه از منابع سازمان‌ها می‌شود. بنابراین مدیریت دارایی فیزیکی در سازمان‌ها به وسیله گروهی از متخصصان انجام می‌شود که مسئولیت سیاست گذاری‌ها و اهداف مربوط به مدیریت دارایی‌ها را بر عهده دارند.
- مفهوم دیگری که برای مدیریت دارایی تعریف شده و در سال‌های اخیر مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته است، در واقع به نوعی سرمایه گذاری و خدمات رسانی مالی محسوب می‌شود. به کمک این مفهوم می‌توان به مدیریت سرمایه و کسب بازدهی بیشتر از سرمایه گذاری کمک کرد. در این صورت افراد می‌توانند از طریق متخصصان و مدیران شرکت‌هایی که خدمات مالی ارائه میدهند، سرمایه گذاری خود را کنترل کنند.
کاربرد مدیریت دارایی
کاربرد مدیریت دارایی در دو تعریف کلی امور مالی شرکت‌ها و دیگری خدمات مشاوره خلاصه می‌شود. مدیریت دارایی در امور مالی شرکت‌ها با حفظ دارایی‌های ملموس و نامشهود شرکت، باعث بهره برداری بیشتر از دارایی‌های شرکت می‌شود.
در واقع مدیران دارایی در تلاش هستند دارایی‌های فیزیکی، مالی، انسانی و اطلاعاتی شرکت را به کار بگیرند تا از این طریق ارزش شرکت به بالاترین مقدار خود برسد.
مدیریت دارایی به صورت خدمات مشاوره نیز بیان کننده سرمایه گذاری غیرمستقیم و از طرف دیگران خواهد بود. در این تعریف از مدیریت دارایی، یک فرد یا مؤسسه مالی در جهت حفظ و توسعه دارایی‌های مشتری تلاش می‌کنند و از طرفی موجب کاهش ریسک آن می‌شوند.
می‌توان گفت مدیران دارایی با انجام تحقیقات دقیق و جامع و با استفاده از ابزارهای خرد و کلان تحلیلی و همچنین تحلیل بازار سرمایه، قصد افزایش دارایی‌های مشتریان را دارند.
مدیریت دارایی در سازمان ها چه مزایایی دارد؟
همانطور که گفته شد، افراد و سازمان‌های مختلف می‌توانند به کمک مدیریت دارایی به سود بالایی در سرمایه گذاری خود برسند. حال ممکن است این سؤال مطرح شود که مدیریت دارایی در سازمان‌ها چه مزایایی دارد؟ موارد زیر نمونه ای از مزیت‌های مدیریت دارایی برای سازمان‌هاست.
شناسایی دارایی‌های کاذب
مدیریت دارایی با شناسایی دارایی‌های کاذب در جهت حذف دارایی‌هایی که در حال حاضر در مالکیت سرمایه گذار نیست مانند سرقت، استهلاک و موارد مشابه اقدام میکند. در نتیجه بر اساس دارایی‌های موجود در سازمان، می‌توان تصمیمات بهتری را جهت سرمایه گذاری اتخاذ کرد.
پیش بینی هزینه و بودجه
پیش بینی هزینه و بودجه یکی دیگر از مزیت‌های مدیریت دارایی است. در واقع با دسترسی به سابقه عملیاتی یک دارایی از قبیل خرید و راه‌اندازی و استهلاک آن، می‌توان در آینده و هنگام خرید و سرمایه گذاری در دارایی‌های عملیاتی، تصمیمات بهتری گرفت. در نتیجه سازمان می‌تواند با توجه به ساختار هزینه‌ها و بودجه‌ها، سرمایه گذاری کند.
بهبود چرخه مالی
با پیاده سازی زیرساخت‌های لازم جهت مدیریت درست دارایی‌ها، بدون آسیب رساندن به اهداف سازمان، امکان حفظ کردن دارایی‌ها در بلند مدت فراهم می‌شود. در نتیجه همین امر باعث بهبود چرخه مالی در مجموعه خواهد شد.
دستیابی به اطلاعات و جزئیات دقیق
سازمان‌ها می‌توانند از طریق سیستم اطلاعات جغرافیایی، همه اطلاعات و جزئیات دقیق مربوط به دارایی را به صورت لحظه ای پیگیری کنند. بنابراین در شرایطی که یک دارایی به علت سرقت، تخریب و مفقودی، از بین رفته است، می‌توان به اطلاعات مورد نظر دست پیدا کرد.
کارایی بیشتر در فعالیت‌های عملیاتی
کارایی بیشتر در فعالیت‌های عملیاتی، یکی دیگر از مزیت‌های مدیریت دارایی است. به این صورت که از طریق مدیریت دارایی، می‌توان از نقش هر دارایی در هر نقطه از سازمان اطلاع پیدا کرد. در نتیجه سازمان نسبت به ظرفیت هر دارایی و عملکرد آن‌ها آگاهی پیدا میکند. همین امر باعث افزایش کارایی سازمان خواهد شد.
رصد آنی دارایی‌ها
رصد آنی دارایی از دیگر مزیت‌هایی است که بسیار مهم و با اهمیت است. چرا که دارایی‌ها در هر سازمان نقش حیاتی را ایفا می‌کنند. در نتیجه رصد آنی دارایی‌ها نیز باعث ساده تر شدن مدیریت و کنترل آن‌ها شده و در نهایت منجر به رشد سازمان می‌شود.
کاهش آلودگی‌های زیستی
با داشتن اطلاعات مربوط به چرخه دارایی‌ها و تخمین زدن زمان استهلاک که از طریق مدیریت دارایی امکان پذیر است می‌توان باعث کاهش آلودگی‌های زیستی شد.
سخن آخر
به فرایندی که در طول آن، یک مدیر دارایی، از برنامه‌های سرمایه گذاری و دارایی یک کسب و کار یا شخص محافظت میکند، مدیریت دارایی گفته می‌شود. بسیاری از افراد ممکن است هنوز اطلاعات چندانی در مورد این اصطلاح نداشته باشند. در صورتی که خوب است بدانید با توجه به ریسک‌هایی که در بازار سرمایه گذاری وجود دارد بهتر است با اطلاعات کافی و دقیق وارد بازار شد تا در صورت سرمایه گذاری، متحمل ضرر و زیان‌های کمتری شد.
با این حال اگر در این زمینه هم اطلاعات کافی ندارید می‌توانید از طریق مؤسسات و متخصصان مربوط به حوزه دارایی جهت سرمایه گذاری اقدام کنید.