هنگامی که افراد وارد عرصه سرمایه گذاری میشوند، تعیین سود هر سهم یا (EPS) برای آن‌ها ارزشمند می‌شود. در واقع این میزان سود و عواملی دیگر مانند تحلیل بازار و سهام‌هایی که توسط شرکت‌های مختلف عرضه شده اند به سرمایه گذاران کمک می‌کنند تا مسیر سرمایه گذاری موفق را با دقت بیشتری پشت سر بگذارند.
با توجه به این که سرمایه گذاری در بازار بورس به امری فراگیر تبدیل شده و سرمایه گذاران به طور مستقیم یا غیر مستقیم با درآمدی که از هر سهم به دست میآید، سر و کار دارند. این مطلب را به بررسی جامع (EPS) می‌پردازیم.
سود هر سهم (EPS) چیست؟
در بازار بورس، اصطلاحات مختلفی به کار میروند و سود هر سهم یا (EPS) یکی از همان اصطلاحات پرکاربرد به حساب میآید که تحلیل گران بازار بورس و سرمایه گذارانی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در بازار بورس فعالیت دارند، با آن آشنایی داشته و به طور ویژه ای از آن بهره مند میشوند. (EPS) مخفف کلمات (Earnings Per Share) بوده و نشان دهنده میزان درآمد حاصل از هر سهام است.
برای روشن شدن مفهوم سود هر سهم یا (EPS) می‌توانیم مثالی بزنیم. فرض کنید که سود سالیانه سهام یک شرکت در بازار بورس 50 میلیون تومان است. در حالی که تعداد سهام‌های آن شرکت 10 میلیون باشد. در این حالت (EPS) آن 5 = 10000000 ÷ 50000000 خواهد بود.
انواع سود هر سهم یا (EPS)
سود هر سهم یا (EPS) انواع مختلفی دارد که در هر کدام نوع محاسبه سود با توجه به زمان مورد نظر تغییر خواهد یافت.
(EPS) پیش بینی شده (Forward EPS) چیست؟
شرکت‌هایی که در بورس فعالیت دارند، موظف هستند که ابتدای هر سال تخمین بزنند در انتهای سال چه میزان سودی خواهند داشت. به این ترتیب پیش بینی خود را بر اساس عملکرد مالی خود به بازار بورس ارائه می‌دهند.
تخمین این سود هر سهم یا (EPS) پیش بینی شده بر اساس عملکرد سال گذشته و نظر مدیران و کارشناسان شرکت انجام می‌شود. باید توجه داشته باشید که (EPS) فوروارد نوعی پیش بینی محقق نشده بوده و هیچ قطعیت و تضمینی درباره سال جدید ندارد.
(EPS) دنباله دار یا محقق شده (Trailing EPS)
نوع دیگر (EPS) میزان سودی است که بر اساس عملکرد شرکت در چهار دوره سه ماهه سال قبل تخمین زده می‌شود. بنابراین میزان سود هر سهم یا (EPS) دست به پیش بینی نمی‌زند، بلکه مقداری بر اساس اعداد و ارقام سود در سال قبل ارائه می‌دهد.
(EPS) تعدیل شده یا (EPS) جاری (Current EPS)
نوع سوم سود هر سهم یا (EPS) مربوط به میزان سودی است که در دوازده ماه سال جاری به دست میآید. تخمین میزان (EPS) تعدیل شده نیز در چهار دوره سه ماهه صورت می‌گیرد. اما بر خلاف نوع محقق شده مربوط به سال جاری و نه گذشته است.
البته این نکته را باید در نظر داشته باشیم که هر چه از سال می‌گذرد، میزان (EPS) جاری به نوع (EPS) محقق شده نزدیک می‌شود و می‌توان بررسی کرد که میزان شباهت (EPS) محقق شده چقدر به آنچه در حال حاضر وجود دارد، نزدیک است.
سهم هر سود (EPS) چگونه محاسبه می‌شود؟
شما برای اینکه مقدار سود هر سهم یا (EPS) را به دست آورید باید میزان سود سالانه هر شرکت را از میزان مالیات پایان سال آن کم کرده و میزان باقیمانده را بر تعداد سهام‌های آن تقسیم کنید تا (EPS) به دست آید.
(EPS) پیش بینی شده یا فوروارد چگونه محاسبه می‌شود؟
برای اینکه پیش بینی میزان سود هر سهام به درستی انجام شود باید دو معیار مهم یعنی درآمد و مخارج شرکت را بررسی کرد. بررسی وضعیت فروش فعلی شرکت، تحلیل آینده نرخ، میزان فروش و همچنین نرخ ارز عواملی هستند که در میزان درآمد شرکت نقش مهمی دارند.
حسابداری را به سپیدار بسپارید
کدینگ حسابداری استاندارد
ثبت ساده دفاتر قانونی
خودکارسازی عملیات پایان سال
گزارش‌های تحلیلی و قانونی
افزایش نظم مالی
از طرفی توجه به هزینه‌های شرکت در ماه‌های آینده هم در پیش بینی سود (EPS) تأثیرگذار هستند. هزینه‌های چرخه تولید و نرخ مواد اولیه که تحت تأثیر عواملی مانند کاهش قیمت ارز، نرخ‌های مصوب دولتی، افزایش تورم، تحریم‌های سیاسی و شرایط اقتصادی هستند، در میزان سود سهام یا (EPS) فوروارد بسیار تأثیر دارند.
شما با در نظر گرفتن این عوامل می‌توانید برای سود سالیانه پیش بینی خاصی داشته باشید که اگر آن را بر تعداد سهام‌ها تقسیم کنید، (EPS) پیش بینی شده به دست میآید.
EPS محقق شده را چگونه شناسایی کنیم؟
همانطور که پیش از این توضیح دادیم، سود هر سهم یا (EPS) محقق شده میزان سودی است که پایان سال مالی تخمین زده می‌شود. در واقع شرکت به عملکرد مالی خود در سال گذشته نگاهی می‌اندازد و میزان آن را با تقسیم سود به دست آمده در پایان سال بر تعداد سهام‌های شرکت به دست می‌آورد.
اگر دقت کنید، نحوه محاسبه (EPS) محقق شده مانند (EPS) فوروارد یا پیش بینی شده است اما یک تفاوت عمده میان آن‌ها وجود دارد. (EPS) محقق شده بر اساس آنچه در سال مالی گذشته اتفاق افتاده محاسبه می‌شود، اما محاسبه (EPS) پیش بینی شده بر اساس سال مالی آینده خواهد بود.
سود تقسیمی هر سهم چیست؟
(DPS) اصطلاح رایج دیگری در بازار بورس است که در واقع زیر مجموعه (EPS) به حساب میآید. (DPS) مخفف (Dividend Per Share) بوده و به اسم سود تقسیمی هر سهم شناخته می‌شود. در توضیح دقیق تر باید بگوییم که سود تقسیمی آن قسمتی از (EPS) است که میان سهامداران تقسیم می‌گردد.
باید توجه داشته باشید که تعیین درصد سود تقسیمی در هر شرکت متفاوت است اما سیاست‌های شرکت‌ها به گونه ای تنظیم می‌شود که بیشترین سود هر سهم یا (EPS) بین سهامداران تقسیم شود.
مفهوم (DPS) و (EPS) چیست؟
همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم، مفهوم (DPS) با نام سود تقسیمی برای هر سهم شناخته می‌شود و بخشی از (EPS) است که میان سهامداران تقسیم می‌شود. (DPS) مقدار دیگری است که هر شرکت باید به بازار بورس ارائه بدهد. اگرچه سیاست‌های اجرایی هر شرکت درباره میزان (DPS) متفاوت هستند، اما همه آن‌ها به میزان نقدینگی لازم برای طرح‌های توسعه ای شرکت‌ها توجه می‌کنند.
سود تقسیمی هر سهم را چگونه دریافت کنید؟
دو روش مهم وجود دارند که شما به عنوان سهامدار در یک یا چند شرکت می‌توانید سود تقسیمی هر سهم خود را دریافت کنید.
اولین روشی که به واسطه آن می‌توانید سود تقسیمی به ازای هر سهم (DPS) را دریافت کنید، حساب بانکی است. در واقع این سود به حساب بانکی سهامدار واریز خواهد شد. در این حالت شما باید اطلاعات بانکی خود را به شرکت ارائه دهید.
هرچند ممکن است شرکت بانک مشخصی را برای واریز سود تقسیمی انتخاب کند. بنابراین شما به عنوان سهامدار باید در آن بانک حساب افتتاح کرده و اطلاعات حساب آن بانک را برای واریز سود تقسیمی به شرکت بدهید.
در دومین روش هم سهامدار با در اختیار داشتن کارت ملی و کد معاملاتی خود به بانک مراجعه کرده و به صورت حضوری سود تقسیمی هر سهم را دریافت می‌کند.
نحوه پرداخت سود تقسیمی به سهامداران
از خرداد تا پایان مرداد مجامع شرکت‌های بورسی برگزار میشوند و نهایتاً 8 ماه بعد از اینکه سود تقسیمی شرکت‌ها تعیین شد، نسبت به پرداخت آن به صورت نقدی یا غیر نقدی اقدام می‌گردد. این در حالی است که سهامداران در صورت تأخیر در پرداخت سود تقسیمی (DPS) می‌توانند با فرستادن اظهارنامه ای قانونی، این سهم خود را مطالبه کنند. این افراد می‌توانند با درخواست خود اموال شرکت را توقیف کنند تا سود تقسیمی را دریافت نمایند.
سود تقسیمی از چه روش‌هایی به سهامداران پرداخت می‌شود؟
همانطور که پیش از این هم اشاره کردیم، پرداخت سود تقسیمی که درصدی از سود هر سهم یا (EPS) به حساب میآید، به اطلاعات حساب بانکی هر سهامدار صورت می‌گیرد. در حالی که حالت نقدی پرداخت هم با حضور سهامداران در بانک مورد نظر شرکت و ارائه کد سهامداری و کارت شناسایی امکان پذیر خواهد بود. البته سهامداران هنگام حضور در بانک می‌توانند درخواست کنند که سود به حسابشان واریز شود.
جمع‌بندی
در این مطلب توضیح دادیم که سود هر سهم یا (EPS) میزان درآمد هر سهام به حساب میآید که در سه نوع (EPS) پیش بینی شده، (EPS) محقق شده و (EPS) جاری دسته بندی می‌شود. میزان سود مجموع سهام‌ها در سال تقسیم بر تعداد سهام‌ها، میزان (EPS) را مشخص می‌کند.
البته باید توجه داشته باشید که سود تقسیمی هر سهم (DPS) میزان از سود هر سهم است که به سهامداران شرکت‌ها داده می‌شود. این در حالی است که برای پرداخت نقدی و غیر نقدی آن باید از خدمات بانکی استفاده کرد.