مدیر مالی مسئول سلامت مالی یک کسب‌وکار است. با همین تعریف از شغل مدیریت مالی به این نتیجه می‌رسیم که با یک موقعیت شغلی حساس و مهم روبه‌رو هستیم. مدیر مالی کسی است که در نهایت گزارش‌های مالی را تدوین می‌کند و فعالیت‌های سرمایه‌گذاری شرکت را پیش می‌برد؛ به‌علاوه کارهای مربوط به برنامه‌ریزی و توسعه اهداف بلندمدت مالی کسب‌وکار را انجام می‌دهد.
با ما در سپیدار همراه باشید تا به شرح شغلی مدیر مالی، وظایف و مسئولیت‌ها، اختیارات و حقوق و دستمزد آنها بپردازیم.
مدیر مالی کیست؟
مدیر مالی فردی است که مسئولیت مدیریت و کنترل تمامی فعالیت‌های مالی یک سازمان را بر عهده دارد. وظایف مدیر مالی شامل برنامه‌ریزی مالی، حسابداری، تحلیل مالی، مدیریت سرمایه، بودجه‌بندی، گزارشگری مالی و انجام تصمیم‌گیری‌های مالی است.
مدیر مالی باید دارای دانش و تجربه کافی در زمینه مالی و حسابداری باشد و توانایی ارتباط موثر با سایر اعضای سازمان را داشته باشد. همچنین، اخلاق حرفه‌ای، توانایی تحلیل و تصمیم‌گیری خوب و مهارت‌های رهبری نیز از جمله صفات مهمی هستند که مدیر مالی باید داشته باشد. از جمله مسئولیت‌های مدیر مالی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برنامه‌ریزی مالی: طراحی و تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌های مالی برای دستیابی به اهداف سازمان.
- حسابداری: نظارت بر سیستم حسابداری سازمان، ثبت تراکنش‌های مالی، تهیه صورت‌های مالی و رسیدگی به مسائل مربوط به مالیات و حسابرسی.
- تحلیل مالی: ارزیابی عملکرد مالی سازمان، تجزیه و تحلیل نسبت‌های مالی، تهیه گزارش‌های تجزیه و تحلیل مالی و ارائه پیشنهادات به مدیران برای بهبود عملکرد مالی.
- مدیریت سرمایه: بررسی و تصمیم‌گیری درباره سرمایه‌گذاری‌های سازمان، مدیریت جریان و ساختار سرمایه و مدیریت ریسک‌های مالی
- بودجه‌بندی: تهیه بودجه‌های سالانه و برنامه‌ریزی برای استفاده بهینه از منابع مالی سازمان.
- گزارشگری مالی: تهیه گزارش‌های مالی منظم به منظور ارائه اطلاعات به مدیران، سهامداران و سایر صاحبان منافع.
تیپ شخصیتی مدیر مالی
تیپ شخصیتی مدیر مالی می‌تواند متنوع باشد و به عوامل مختلفی وابسته است. اما برخی از تیپ‌های شخصیتی که معمولاً در حرفه مدیریت مالی مشاهده می‌شود عبارت است از:
- تحلیل‌گر: مدیران مالی معمولاً دارای رویکرد عقلانی و تحلیلی هستند. آنها به دنبال داده‌های مالی دقیق هستند و تمایل دارند بر اساس اطلاعات قابل ارزیابی و تجزیه و تحلیل‌های دقیق، تصمیم بگیرند.
- منظم و دقیق: مدیران مالی برای مدیریت صحیح مالی و حسابداری نیاز به دقت و دقت دارند. آنها باید قوانین و مقررات مالی را رعایت کنند و بتوانند جزئیات ریز را مدیریت کنند.
- رهبری و هدایتگر امور: مدیران مالی باید توانایی مدیریت تیم‌ها و رهبری در محیط‌های کاری را داشته باشند.
- مهارت‌های ارتباطی: مدیران مالی باید توانایی برقراری ارتباطات موثر با اعضای سازمان، شرکای تجاری و دیگر صاحبان منافع را داشته باشند.
- تصمیم‌گیری و ریسک‌پذیری: مدیران مالی باید توانایی تصمیم‌گیری در شرایط مالی پیچیده را داشته باشند و آماده باشند ریسک‌های مالی را به منظور دستیابی به هدف‌های سازمانی بپذیرند.
- انعطاف‌پذیری و سازگاری: مدیران مالی باید قابلیت سازگاری با تغییرات محیطی، تغییرات در قوانین و مقررات مالی و تغییرات در استراتژی‌های سازمان را داشته باشند.
وظایف مدیر مالی
یک مدیر مالی از تمام امور کلی و جزئی حسابداری مطلع است. چنین فردی باید به تمامی مفاهیم حسابداری و حسابرسی از جمله مدیریت نقدینگی، تجزیه و تحلیل هزینه‌ها، گزارش‌گیری و گزارش‌دهی مالی و تهیه اسناد و صورت‌حساب‌ها به طور کامل مسلط باشد. اگر به لیست شرح شغلی مدیر مالی سازمان نگاه کنیم، بسته به نوع محیط مقداری تفاوت در جنس وظایف دیده خواهد شد.
در حالت کلی، مدیر مالی مسئول برنامه‌ریزی برای سود، پیش‌بینی و برنامه‌ریزی، تامین نقدینگی، شناخت بازار سرمایه، تخصیص اعتبار و مدیریت ریسک است. در اینجا وظایف و اختیارات مدیر مالی را به تفکیک برخی سازمان‌ها آورده‌ایم.
شرح وظایف مدیر مالی شرکت تولیدی
شرکت‌های تولیدی حساسیت زیادی در بخش تولید، مونتاژ و بسته‌بندی دارند و همین فرایند محاسبه بهای تمام شده را به امور حسابداری تولیدی افزوده است. شاید در یک کارخانه بزرگ تولیدی یا هلدینگ رده بالا، شاهد حضور بیش از یک مدیر مالی در سازمان باشیم. مدیر مالی یک شرکت تولیدی وظایف خاصی برعهده دارد، از جمله:
- تهیه گزارشات و اطلاعات مالی دقیق
- تهیه صورت جریان وجوه نقد
- پیش‌بینی سود
- مدیریت اعتبار
- مشارکت و ایده‌پردازی استراتژیک در تصمیم‌گیری‌های مالی و سرمایه‌گذاری
- پیش‌بینی کوتاه مدت و بلندمدت
شرح شغلی مدیر مالی شرکت بازرگانی
حساسیت حسابداری بازرگانی مربوط به بخش واردات و صادرات است. مدیر مالی چنین شرکت‌هایی باید در کنار شرح شغلی عمومی مدیران مالی، وظایف خاص دیگری را نیز مدیریت کنند. از جمله:
- تدوین و تولید طرح‌های تجاری بلندمدت
- تحقیقات بازار داخلی و جهانی
- کنترل فروش (امور مربوط به محاسبات حاشیه پروژه، تهیه تحلیل واریانس و گزارش فروش)
- مدیریت بودجه
- رسیدگی به فرآیند واردات و صادرات
شرح وظایف مدیر مالی شرکت اداری
مدیر مالی شرکت‌های اداری و دولتی درصد بالایی از شرح وظایف عمومی یک مدیر مالی را بر عهده خواهند داشت. از جمله:
- تهیه صورت‌حساب‌های مالی
- گزارش‌گیری ماهیانه
- مدیریت و برنامه‌ریزی برای جریان‌های نقدی اداره
- مدیریت وضعیت بدهکاران و بستانکاران
- مدیریت کلیه امور مالیاتی
- تهیه بودجه و پیش‌بینی روند مالی
- نظارت بر واحد حسابداری و مالی شرکت
وظایف مدیر مالی شرکت پیمانکاری
یک مدیر مالی در شرکت‌های پیمانکاری و ساختمان‌سازی با چالش‌های خاص از جمله پروژه‌های مشترک با دیگر پیمانکاران جز و داشتن شرکای تجاری مواجه است. طبقه‌بندی و گزارش‌دهی از صورت‌هزینه، صورت‌وضعیت و تسویه حساب مربوط به هر پروژه تنها بخشی از شرح وظایف مدیر مالی یک شرکت پیمانکاری است. از دیگر وظایف او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ثبت مناقصه و برآورد هزینه‌های شرکت
- دریافت فهرست بهای سازمان بودجه و به‌روز بودن با تغییرات آن
- ثبت انواع ضمانت‌نامه‌های پرداختی شرکت عمرانی
- ثبت متمم، الحاقیه، دستور کار و صورت‌جلسه قراردادها
- هزینه‌های استهلاک دارایی و تجهیزات
- ثبت هزینه‌های مواد و مصالح
برای آشنایی با نرم‌افزار حسابداری پیمانکاری سپیدار کلیک کنید.
مهارت های مورد نیاز مدیران مالی
مدیران مالی حسابداران خبره‌ای هستند. این افراد هوش و دانش صنعت دارند و اعتماد به نفس آنان نیز بالا است. یک مدیر مالی باید ذهن ریاضی قدرتمندی داشته باشد و مهارت حل مسئله را در خود تقویت کند. به دانش روز دنیا به‌خصوص در حیطه حسابداری و نرم‌افزارهای مدیریت مالی مجهز باشد و هم‌زمان جزئیات و کلیات فرآیندهای مالی را در نظر داشته باشد تا رسالت خود که سلامت مالی کسب‌وکار است را تامین کند.
به‌عنوان مثال با اجباری شدن ارسال صورت‌حساب شرکت‌های حقوقی و حقیقی به سامانه مودیان، یک مدیر مالی خبره باید بتواند اطلاعات و داده‌های کاملا به‌روز را کسب کند و به سرعت تغییرات و الزامات قانونی را وارد روند مالی و حسابداری سازمان کند.
بخشی از مهارت‌های مورد نیاز مدیر مالی:
تجزیه و تحلیل داده‌ها
مدیران مالی باید توانایی تجزیه و تحلیل دقیق داده‌های مالی را داشته باشند. آنها باید بتوانند اطلاعات مالی را مورد بررسی قرار داده و الگوها و روندهای مالی را شناسایی کنند تا به تصمیمات صحیحی درباره سرمایه‌گذاری‌ها، بودجه‌بندی و سایر مسائل مالی برسند.
تحلیل ریسک
مدیران مالی باید توانایی تحلیل و ارزیابی ریسک‌های مالی را داشته باشند. آنها باید بتوانند ریسک‌های مختلف را شناسایی کرده و احتمال و تأثیر آنها را ارزیابی کنند. این شامل تحلیل ریسک مالی، ریسک بازار، ریسک اعتباری و سایر ریسک‌های مربوط به فعالیت‌های مالی سازمان است.
استراتژی بندی
مدیران مالی باید توانایی برنامه‌ریزی و استراتژی‌بندی مالی را داشته باشند. آنها باید بر اساس تجزیه و تحلیل دقیق و ریسک‌پذیری موجود، استراتژی‌های مالی مناسبی را تعیین کنند و به تصمیماتی که به دست آورده‌اند، پایبند باشند.
ارزیابی سناریوها
مدیران مالی باید توانایی ارزیابی سناریوهای مختلف را داشته باشند. آنها باید بتوانند تأثیر تغییرات مختلف در متغیرهای مالی را پیش بینی کنند و رویکردهای مختلف را برای مدیریت ریسک‌ها و تصمیم‌گیری‌های مالی ارائه دهند.
ارزیابی عوامل خارجی
مدیران مالی باید توانایی ارزیابی عوامل خارجی که بر عملکرد مالی سازمان تأثیر می‌گذارند را داشته باشند. این شامل عوامل اقتصادی، قانونی و رقابتی است. آنها باید قدرت تحلیل و پیش‌بینی تأثیر این عوامل را داشته باشند.
تسهیم ریسک
مدیران مالی باید توانایی تسهیم و تخصیص ریسک‌های مالی را در سازمان داشته باشند. آنها اهمیت تسهیم ریسک در بین اعضای سازمان با توجه به نیازها و تخصص هر فرد برای بهبود مدیریت ریسک‌ها را درک کنند.
ارتباطات مؤثر
مدیران مالی برای تصمیم‌گیری و ریسک‌پذیری موفق باید توانایی ارتباطات موثر را داشته باشند. آنها باید بتوانند اطلاعات مالی پیچیده را به طور قابل فهم برای اعضای سازمان و صاحبان منافع دیگر منتقل کنند و همکاری با دیگر اعضای سازمان را تسهیل کنند.
مدیریت استرس
مدیریت مالی ممکن است با فشارها و استرس‌های زیادی همراه باشد. بنابراین، مدیران مالی باید توانایی مدیریت استرس و انجام تصمیمات در شرایط فشار را داشته باشند.
اخلاق حرفه‌ای
مدیران مالی باید از اخلاق حرفه‌ای بالا برخوردار باشند. آنها باید قوانین و مقررات مالی را رعایت کنند و به منافع سازمان و صاحبان منافع توجه کنند.
نقش مدیر مالی در فرایند حسابداری
در یک واحد مالی از کارآموزان، کارشناسان حسابداری تا مدیر مالی حضور دارند. مدیران مالی کسانی هستند که مسئولیت تدوین استراتژی و تصمیم‌گیری مالی را برعهده دارد. این افراد برای تعیین استراتژی‌های مالی مناسب، می‌توانند از رویکردها و روش‌های زیر استفاده کنند:
تحلیل SWOT
مدیران مالی می‌توانند با استفاده از تحلیل SWOT به تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) سازمان بپردازند. این تحلیل به آنها کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف سازمان را شناسایی کرده و فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در محیط خارجی را ارزیابی کنند.
تحلیل ریسک و بازده
مدیران مالی برای تعیین استراتژی‌های مالی باید توازن مناسبی بین ریسک و بازده را در نظر بگیرند. آنها باید ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری‌ها و فعالیت‌های مالی را ارزیابی کنند و به دنبال استراتژی‌هایی بگردند که ریسک را به حداقل ممکن برسانند و در عین حال بازدهی مطلوب را ایجاد کنند. این شامل تعیین نسبت سود به سرمایه (Return on Investment)، ارزش افزوده سرمایه (Economic Value Added) و سایر معیارهای مالی مرتبط است.
تحلیل نقاط قوت و ضعف مالی
مدیران مالی باید نقاط قوت و ضعف مالی سازمان را شناسایی کرده و بر اساس آنها استراتژی‌های مالی را تعیین کنند. این شامل بررسی ساختار سرمایه، نسبت‌های مالی، جریانات نقدی و سایر عوامل مالی است. به عنوان مثال، اگر سازمان دارای بدهی بالا باشد، استراتژی‌هایی مانند کاهش بدهی، بهبود نقدینگی و مدیریت سرمایه ممکن است مناسب باشد.
تحلیل رقابتی
مدیران مالی باید رقابت در صنعت خود را مورد بررسی قرار داده و به دنبال استراتژی‌هایی برای حفظ و افزایش رقابت‌پذیری سازمان باشند.
برنامه‌ریزی بودجه
مدیران مالی برای تعیین استراتژی‌های مالی مناسب باید به برنامه‌ریزی بودجه توجه کنند. آنها باید بودجه‌های درآمدی و هزینه‌های سازمان را براساس اهداف استراتژیک تعیین کنند. با تخصیص منابع مالی به طور موثر و بهینه، مدیران مالی می‌توانند به دستاوردهای مالی مورد انتظار دست پیدا کنند.
تحلیل نیازهای سرمایه‌گذاری
برنامه‌ریزی استراتژی‌های مالی باید بر اساس نیازهای سرمایه‌گذاری سازمان صورت بگیرد. مدیران مالی باید نیازهای سرمایه‌گذاری در زمینه‌های مختلف مانند تجهیزات، فناوری، توسعه بازار و منابع انسانی را شناسایی کنند و استراتژی‌های مالی را برای تامین منابع مالی مورد نیاز تعیین کنند.
بررسی محدودیت‌ها و قوانین مالی
مدیران مالی باید محدودیت‌ها و قوانین مالی مربوط به صنعت خود را مورد بررسی قرار داده و در تعیین استراتژی‌های مالی خود به آنها توجه کنند. این شامل محدودیت‌های مالی بانکی، قوانین مالیاتی، مقررات بازار سرمایه و سایر مقررات مربوط به عملکرد مالی سازمان است.
چگونه یک مدیر مالی موفق باشیم؟
برای تبدیل شدن به یک مدیر مالی موفق، می‌توانید روی رویکردها و مهارت‌های زیر تمرکز کنید:
- دانش و تخصص: برای موفقیت در حوزه مدیریت مالی، دانش و تخصص لازم را برای فهم عمیق درباره مباحث مالی، حسابداری، مدیریت ریسک، مدیریت سرمایه و سایر زمینه‌های مرتبط کسب کنید.
- تحلیل و تصمیم‌گیری: توانایی تحلیل دقیق داده‌های مالی و ارزیابی موقعیت‌های مالی سازمان، درک عوامل ریسک و بازده، و انجام پیش‌بینی‌های مالی مهم است.
- برنامه‌ریزی و استراتژی: برنامه‌ریزی بودجه، مدیریت سرمایه، تأمین منابع مالی، و تعیین اولویت‌های مالی از جمله مسائلی هستند که باید به آنها توجه کنید.
- مهارت‌های ارتباطی: مدیران مالی باید توانایی برقراری ارتباط موثر با اعضای دیگر تیم، مدیران سطوح دیگر، سرمایه‌گذاران و مشتریان را داشته باشند.
- مدیریت ریسک: مدیران مالی باید توانایی شناسایی و ارزیابی ریسک‌های مالی مرتبط با سازمان را داشته باشند و استراتژی‌ها و روش‌های مدیریت ریسک را پیاده‌سازی کنند. این شامل تعیین استراتژی‌های کاهش ریسک، خرید بیمه، و استفاده از محصولات مالی مانند مشتقات مالی است.
- قدرت تصمیم‌گیری: مدیران مالی باید توانایی اتخاذ تصمیمات سریع و موثر را داشته باشند. آنها باید قادر باشند در مواقع فشار و شرایط پیچالش‌برانگیز تصمیم بگیرند و با توجه به اطلاعات موجود و تجربه‌های گذشته، تصمیماتی که بر مبنای منافع طولانی مدت سازمان باشند را اتخاذ کنند.
- رهبری و تیم‌سازی: مدیران مالی باید توانایی رهبری تیم‌های مالی را داشته باشند و قادر باشند تیم را به سمت اهداف مالی سازمان هدایت کنند.
- نوآوری و به‌روزرسانی: برای موفقیت در حوزه مدیریت مالی، باید همواره در حال یادگیری و به‌روزرسانی باشید. با توجه به تغییرات در صنعت و فناوری‌های جدید، باید بتوانید روش‌ها و رویکردهای خود را به‌روز کنید و نوآوری را در فرآیندهای مالی و مدیریت اعمال کنید.
- اخلاق و شفافیت: مدیران مالی باید اصول اخلاقی را رعایت کنند و در تمام تصمیمات و اقدامات خود شفافیت را حفظ کنند. این شامل رعایت قوانین و مقررات مالی، رعایت حریم خصوصی، اطلاع‌رسانی مناسب و پاسخگویی به سایر اعضای سازمان است.
- کارآمدی و مدیریت زمان: برای مدیریت مالی موفق، باید توانایی مدیریت زمان و تنظیم اولویت‌ها را داشته باشید. این شامل برنامه‌ریزی کاری منظم، تعیین اهداف و مدیریت وظایف روزانه و هفتگی است.
با نرم‌افزار حسابداری سپیدار، مدیران مالی به راحتی می‌توانند فرایند حسابداری را مدیریت کنند و قدرت تصمیم‌گیری خود را افزایش دهند.
حقوق مدیر مالی در سال 1402
حقوق و مزایای یک مدیر مالی در شرکت‌های مختلف متفاوت است. قطعا با توجه به راس کار بودن مدیر مالی در واحد حسابداری و حساسیت‌ها و سختی‌های این موقعیت شغلی عموما شاهد دستمزد و حقوق بالا برای رده مدیران مالی هستیم. در حالت کلی و پایه می‌توان رقم حداقل 20 تا 50 تومان ماهیانه حقوق برای مدیر مالی سازمان را در نظر داشته باشیم. قطعا این بازه بسته به توانمندی‌ها، سابقه کار و تجربه مدیران مالی، بالاتر نیز خواهد بود.
به نظر شما مدیران مالی بیشترین زمان را صرف انجام چه اموری می‌کنند؟